mocy art. 77 pkt 2 ustawy o rachunkowości wymierzył mu dwie kary grzywny po 60 stawek dziennych przy ustaleniu wysokości jednej stawki na 10 zł (punkt 2-3), - popełnienia czynów opisanych w pkt. IV-VII, tj. czterech przestępstw z art. 79 pkt 4 ustawy o rachunkowości i za to na mocy art. 79 pkt 4 ustawy o rachunkowości wymierzył mu
Przepisy ustawy o rachunkowości wskazują zdarzenia dotyczące sprawozdania finansowego wywołujące sankcje za ich niedopełnienie w postaci kary grzywny lub ograniczenia wolności. Odrębnym aktem, z którego wynikają sankcje związane ze sprawozdaniem finansowym jest Kodeks spółek handlowych. Z kolei zgodnie z Kodeksem karnym skarbowym karze grzywny za wykroczenie skarbowe podlega ten, kto nie przekazuje w terminie właściwemu organowi podatkowemu sprawozdania finansowego lub sprawozdania z badania. Złożenie podpisu Podpisy składane przez wskazane osoby pod sprawozdaniem finansowym poświadczają rzetelność i zgodność danych w nim zaprezentowanych z prowadzonymi księgami rachunkowymi oraz zasadami (polityką) rachunkowości przyjętymi przez jednostkę. Czytaj więcej Kierownik jednostki, a także członkowie rady nadzorczej lub innego organu nadzorującego jednostki są zobowiązani do zapewnienia, aby sprawozdanie finansowe, skonsolidowane sprawozdanie finansowe, sprawozdanie z działalności oraz sprawozdanie z działalności grupy kapitałowej spełniały wymagania przewidziane w ustawie. Za szkodę wyrządzoną działaniem lub zaniechaniem stanowiącym naruszenie ww. obowiązku odpowiadają oni solidarnie wobec spółki (por. art. 4a ustawy o rachunkowości; dalej: uor). Kierownik jednostki, jak i osoba, której powierzono odpowiedzialność za obowiązki dotyczące rachunkowości, muszą pamiętać o odpowiedzialności karnej, o której mowa w art. 77 uor – grzywna lub kara pozbawienia wolności do lat 2, albo obu tym karom łącznie. Na kierowniku jednostki ciąży również kara określona w art. 79 uor. Kary z ustawy o rachunkowości ... Przepisy w art. 79 uor wskazują zdarzenia dotyczące sprawozdania finansowego wywołujące sankcje za ich niedopełnienie w postaci kary grzywny lub ograniczenia wolności. Należy wymienić tu: 1) niepoddanie sprawozdania finansowego badaniu przez biegłego rewidenta, 2) nieudzielenie lub udzielenie niezgodnych ze stanem faktycznym informacji, wyjaśnień, oświadczeń biegłemu rewidentowi albo niedopuszczenie go do pełnienia obowiązków, 3) nieskładanie sprawozdania finansowego do ogłoszenia, Autopromocja Specjalna oferta letnia Pełen dostęp do treści "Rzeczpospolitej" za 5,90 zł/miesiąc KUP TERAZ 4) nieskładanie sprawozdania finansowego, skonsolidowanego sprawozdania finansowego, sprawozdania z działalności, sprawozdania z działalności grupy kapitałowej, sprawozdania z płatności na rzecz administracji publicznej, skonsolidowanego sprawozdania z płatności na rzecz administracji publicznej we właściwym rejestrze sądowym. Jak podkreślił Sąd Najwyższy w wyroku z 6 listopada 2014 r. (IV KK 200/14) na sankcję za nieskładanie sprawozdań finansowych we właściwym rejestrze sądowym wpływa ocena stopnia społecznej szkodliwości czynu, a także czasookres ich niewypełniania. Brak zatwierdzenia sprawozdania finansowego uniemożliwia dokonanie podziału zysku lub pokrycia straty (vide: art. 53 ust. 3–4 uor), podział zysku/podział straty możliwy jest po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego przez organ zatwierdzający, poprzedzony wyrażeniem przez biegłego rewidenta opinii o tym sprawozdaniu bez zastrzeżeń lub z zastrzeżeniami. W jednostkach, które nie są zobowiązane do badania rocznego sprawozdania finansowego, podział zysku lub pokrycie straty jest możliwy po zatwierdzeniu sprawozdania przez organ zatwierdzający. Reasumując: brak zatwierdzenia sprawozdania finansowego uniemożliwia wypłatę dywidend. Równocześnie grzywnie lub karze pozbawienia wolności do lat 2, albo obu tym karom łącznie podlega nieprowadzenie ksiąg rachunkowych, prowadzenie ich wbrew przepisom ustawy lub podawanie w tych księgach nierzetelnych danych, a także niesporządzenie sprawozdania finansowego, skonsolidowanego sprawozdania finansowego, sprawozdania z działalności, sprawozdania z działalności grupy kapitałowej, sprawozdania z płatności na rzecz administracji publicznej, skonsolidowanego sprawozdania z płatności na rzecz administracji publicznej, sporządzenia ich niezgodnie z przepisami ustawy lub zawarcia w tych sprawozdaniach nierzetelnych danych (por. art. 77 uor). ... i Kodeksu spółek handlowych Odrębnym aktem z którego wynikają sankcje związane ze sprawozdaniem finansowym jest Kodeks spółek handlowych (dalej: ksh). Zgodnie z art. 594 § 1 pkt 3 ksh niezwołanie zgromadzenia wspólników wbrew obowiązkom wynikającym z Kodeksu i umowy spółki stanowi podstawę do nałożenia przez sąd rejestrowy na członków zarządu grzywny w kwocie do 20 000 zł. Jeżeli w przypadku niezwołania zgromadzenia wspólników spółka poniesie szkodę, to odpowiedzialni za to członkowie zarządu mogą zostać pociągnięci do odpowiedzialności odszkodowawczej na podstawie art. 293 ksh. Zgodnie z przepisami ustawy o krajowym rejestrze sądowym, w przypadku stwierdzenia, że wniosek o wpis do rejestru lub dokumenty, których złożenie jest obowiązkowe, nie zostały złożone pomimo upływu terminu, sąd rejestrowy wzywa obowiązanych do ich złożenia – wyznaczając dodatkowy siedmiodniowy termin. Wezwanie to jest dokonywane pod rygorem zastosowania grzywny. Grzywna nakłada przez sąd rejestrowy może być ponawiania. W jednym postanowieniu sąd może wymierzyć grzywnę nie wyższą niż 15 000 zł, chyba że dwukrotne wymierzenie grzywny okazało się nieskuteczne. Ogólna suma grzywien w tej samej sprawie nie może przewyższać miliona złotych. W praktyce gospodarczej jednorazowa grzywna wynosi 5000 zł. Jeżeli czynności złożenia dokumentów zostaną dopełnione brak jest obowiązku zapłaty grzywny. Nie złożenie sprawozdań finansowych za 2 lata obrotowe powoduje wszczęcie przez sąd rejestrowy o rozwiązanie podmiotu wpisanego do rejestru bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego. Grzywny z kks Zgodnie z art. 80b KKS, karze grzywny za wykroczenie skarbowe podlega ten, kto nie przekazuje w terminie właściwemu organowi podatkowemu sprawozdania finansowego lub sprawozdania z badania. Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z 15 września 2020 r. w sprawie minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2021 r., minimalne wynagrodzenie za pracę wynosi w 2021 r. 2800 zł. W związku z tym, w 2021 r, za nieterminowe przekazanie sprawozdania finansowego szefowi KAS może zostać nałożona kara w wysokości od 280 zł do 56 000 zł. Kary te w 2022 r. będą wyższe w związku ze wzrostem minimalnego wynagrodzenia. Niezatwierdzenie sprawozdania Jeżeli sprawozdanie finansowe nie zostało zatwierdzone w terminie 6 miesięcy od dnia bilansowego, to należy je złożyć w rejestrze sądowym w ciągu 15 dni po tym terminie, a także 15 dni po jego zatwierdzeniu wraz z dokumentami: rocznym sprawozdaniem finansowym, sprawozdaniem z badania, jeżeli podlegało ono badaniu, odpisem uchwały bądź postanowieniem organu zatwierdzającego o zatwierdzeniu rocznego sprawozdania finansowego i podziale zysku lub pokryciu straty, a także sprawozdanie z działalności w przypadku następujących jednostek: spółek kapitałowych, spółek komandytowo-akcyjnych, towarzystw ubezpieczeń wzajemnych, towarzystw reasekuracji wzajemnej, spółdzielni, przedsiębiorstw państwowych, a także tych spółek jawnych i komandytowych, których wszystkimi wspólnikami ponoszącymi nieograniczoną odpowiedzialność są spółki kapitałowe, spółki komandytowo-akcyjne lub spółki z innych państw o podobnej do tych spółek formie prawnej, oraz w przypadku specjalistycznych funduszy inwestycyjnych otwartych, funduszy inwestycyjnych zamkniętych oraz alternatywnych spółek inwestycyjnych. Na podstawie art. 27 ust. 2 ustawy o CIT, podatnicy podatku dochodowego od osób prawnych obowiązani do sporządzenia sprawozdania finansowego, z wyłączeniem podmiotów wpisanych do rejestru przedsiębiorców KRS, przekazują, za pomocą środków komunikacji elektronicznej, Szefowi KAS sprawozdanie wraz ze sprawozdaniem z badania, w terminie 10 dni od daty zatwierdzenia rocznego sprawozdania finansowego, a spółki – także odpis uchwały zgromadzenia zatwierdzającej sprawozdanie finansowe. Jeżeli sprawozdanie nie zostało zatwierdzone nie podlega złożeniu do szefa KAS. W następnym artykule z cyklu, który będzie opublikowany 15 listopada w dodatku „Podatki i księgowość", zostanie omówione rozliczenie wyników inwentaryzacji. Patrycja Mikuła, doradca podatkowy Agata Eichler redaktor prowadząca tygodnik „Rachunkowość" Koniec roku to trudny czas dla przedsiębiorców i księgowych. Zamknięcie roku finansowego, bilans i sprawozdania to działania, które na trwałe są wpisane w kalendarz osób odpowiedzialnych za finanse firmy. „Rzeczpospolita" i w ramach wspólnie podjętej inicjatywy postanowiły ułatwić naszym Czytelnikom i Czytelniczkom prace związane z zamknięciem roku. Przez najbliższych sześć tygodni artykuły ze wskazówkami i poradami pojawią się na łamach dodatków „Podatki i księgowość" oraz „Rachunkowość". Artykuły znaleźć można również w systemie Legalis księgowość kadry biznes. Pierwszy artykuł z cyklu ukazał się 8 listopada w dodatku „Podatki i księgowość".
Podatnicy, którzy osiągnęli albo przekroczyli ten (9.654.400,- zł) limit przychodów w 2022 roku mają obowiązek w 2023 roku prowadzić księgi rachunkowe wg ustawy o rachunkowości (czyli tzw. pełną księgowość). Jest to limit o 466.200,- zł wyższy, niż obowiązywał poprzednio (9.188.200,- zł - osiągnięcie lub przekroczenie
Załącznik 1. [Ustawa z dnia 20 lipca 2018 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów] Załącznik do obwieszczenia Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 9 czerwca 2022 r. (poz. 1495) USTAWA z dnia 20 lipca 2018 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów Art. 1. 1. Z dniem 1 stycznia 2019 r. prawo użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe przekształca się w prawo własności tych gruntów. 2. Przez grunty zabudowane na cele mieszkaniowe należy rozumieć nieruchomości zabudowane wyłącznie budynkami: 1) mieszkalnymi jednorodzinnymi lub 2) mieszkalnymi wielorodzinnymi, w których co najmniej połowę liczby lokali stanowią lokale mieszkalne, lub 3) o których mowa w pkt 1 lub 2, wraz z budynkami gospodarczymi, garażami, innymi obiektami budowlanymi lub urządzeniami budowlanymi, umożliwiającymi prawidłowe i racjonalne korzystanie z budynków mieszkalnych. 3. Ilekroć w ustawie jest mowa o przekształceniu, należy przez to rozumieć przekształcenie prawa użytkowania wieczystego gruntu zabudowanego na cele mieszkaniowe w prawo własności tego gruntu. 4. W przypadku współużytkowania wieczystego gruntu wielkość udziałów we współwłasności gruntów odpowiada wielkości udziałów we współużytkowaniu wieczystym. 5. Obiekty budowlane i urządzenia budowlane, o których mowa w ust. 2, położone na gruncie stają się z dniem przekształcenia częścią składową tego gruntu. Przepisu nie stosuje się do urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 i 2320 oraz z 2021 r. poz. 1509 i 2459). 6. Istniejące w dniu przekształcenia obciążenia użytkowania wieczystego stają się obciążeniami nieruchomości, zaś obciążenia udziałów we współużytkowaniu wieczystym gruntu stają się obciążeniami udziałów we współwłasności nieruchomości. Prawa związane z użytkowaniem wieczystym stają się prawami związanymi z własnością nieruchomości. Art. 1a. Przepisy ustawy stosuje się również, jeżeli na gruncie zabudowanym budynkami, o których mowa w art. 1 ust. 2, położone są także inne budynki, obiekty budowlane lub urządzenia budowlane, o ile łączna powierzchnia użytkowa budynków innych niż określone w art. 1 ust. 2 nie przekracza 30% powierzchni użytkowej wszystkich budynków położonych na tym gruncie. Art. 2. 1. W przypadku gdy na gruncie, o którym mowa w art. 1 ust. 2 lub art. 1a, położone są także inne budynki niż określone w art. 1 ust. 2, których łączna powierzchnia użytkowa przekracza 30% powierzchni użytkowej wszystkich budynków położonych na tym gruncie, przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości zabudowanej na cele mieszkaniowe następuje z dniem: 1) założenia księgi wieczystej dla tej nieruchomości albo 2) wyłączenia z istniejącej księgi wieczystej działki gruntu, zabudowanej innymi budynkami niż określone w art. 1 ust. 2, których łączna powierzchnia użytkowa przekracza 30% powierzchni użytkowej wszystkich budynków położonych na tym gruncie. 1a. Czynności, o których mowa w ust. 1, sąd przeprowadza również na wniosek użytkownika wieczystego. 1b. Wniosek o założenie księgi wieczystej lub wyłączenie działki gruntu z istniejącej księgi wieczystej może złożyć zarząd spółdzielni mieszkaniowej, zarząd wspólnoty mieszkaniowej lub zarządca, któremu powierzono zarząd nieruchomością wspólną w sposób określony w art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (Dz. U. z 2021 r. poz. 1048). Do wniosku nie stosuje się przepisu art. 22 ust. 3 pkt 6 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali. 2. W przypadku gdy zgodnie z ustawą z dnia 24 marca 1920 r. o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców (Dz. U. z 2017 r. poz. 2278) wymagane jest zezwolenie ministra właściwego do spraw wewnętrznych na nabycie nieruchomości, przekształcenie następuje z dniem, w którym to zezwolenie stało się ostateczne. 3. Przekształcenie prawa użytkowania wieczystego gruntu stanowiącego nieruchomość wspólną w rozumieniu ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali w prawo własności tego gruntu nie stanowi nabycia nieruchomości w rozumieniu art. 1 ust. 4 ustawy z dnia 24 marca 1920 r. o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców. Art. 3. Przepisów ustawy nie stosuje się do gruntów: 1) zabudowanych na cele mieszkaniowe, położonych na terenie portów i przystani morskich w rozumieniu art. 2 pkt 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o portach i przystaniach morskich (Dz. U. z 2021 r. poz. 491 i 1873); 2) oddanych w użytkowanie wieczyste na podstawie ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. o Krajowym Zasobie Nieruchomości (Dz. U. z 2021 r. poz. 1961 oraz z 2022 r. poz. 807). Art. 4. 1. Podstawę ujawnienia prawa własności gruntu w księdze wieczystej oraz ewidencji gruntów i budynków stanowi zaświadczenie potwierdzające przekształcenie, zwane dalej "zaświadczeniem", wydawane przez: 1) starostę wykonującego zadanie z zakresu administracji rządowej - w przypadku gruntów stanowiących własność Skarbu Państwa; 2) dyrektora oddziału terenowego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa lub dyrektora oddziału regionalnego Agencji Mienia Wojskowego - w przypadku gruntów, w stosunku do których prawo własności Skarbu Państwa wykonują te podmioty; 3) odpowiednio wójta (burmistrza, prezydenta miasta), zarząd powiatu albo zarząd województwa - w przypadku gruntów stanowiących własność jednostek samorządu terytorialnego; 4) dyrektora Zarządu Zasobów Mieszkaniowych Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji - w przypadku gruntów, w stosunku do których prawo własności Skarbu Państwa wykonuje ten podmiot. 2. Organ, o którym mowa w ust. 1, zwany dalej "właściwym organem", wydaje zaświadczenie: 1) z urzędu - nie później niż w terminie 12 miesięcy od dnia przekształcenia albo 2) na wniosek właściciela - w terminie 4 miesięcy od dnia otrzymania wniosku, albo 3) na wniosek właściciela lokalu uzasadniony potrzebą dokonania czynności prawnej mającej za przedmiot lokal albo właściciela gruntu uzasadniony potrzebą ustanowienia odrębnej własności lokalu - w terminie 30 dni od dnia otrzymania wniosku. 2a. W przypadku, o którym mowa w art. 2 ust. 2, właściwy organ wydaje zaświadczenie w terminie 4 miesięcy od dnia przedstawienia przez cudzoziemca w rozumieniu art. 1 ust. 2 ustawy z dnia 24 marca 1920 r. o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców, zwanego dalej "cudzoziemcem", ostatecznego zezwolenia, o którym mowa w tym przepisie. 3. Zaświadczenie zawiera oznaczenie nieruchomości gruntowej lub lokalowej, według ewidencji gruntów i budynków oraz ksiąg wieczystych prowadzonych dla tych nieruchomości. W przypadku, o którym mowa w art. 2 ust. 2, zaświadczenie zawiera także oznaczenie i datę wydania zezwolenia, o którym mowa w tym przepisie. 4. W zaświadczeniu potwierdza się przekształcenie oraz informuje o obowiązku wnoszenia rocznej opłaty przekształceniowej, zwanej dalej "opłatą", wysokości i okresie wnoszenia tej opłaty, a także możliwości wniesienia opłaty, o której mowa w art. 7 ust. 7, i zasadach jej wnoszenia. Zaświadczenie zawiera pouczenie o możliwości złożenia wniosku, o którym mowa w art. 6 ust. 1. 5. Zaświadczenie stanowi podstawę wpisu w dziale III księgi wieczystej roszczenia o opłatę, w odniesieniu do każdoczesnego właściciela nieruchomości. 5a. W przypadku dokonania czynności prawnej mającej za przedmiot lokal stanowiący odrębną nieruchomość przed wydaniem zaświadczenia, o którym mowa w ust. 1, notariusz przesyła wypis aktu notarialnego właściwemu organowi. 6. Właściwy organ doręcza zaświadczenie dotychczasowym użytkownikom wieczystym na adresy wskazane w ewidencji gruntów i budynków lub inne adresy, na które przed dniem przekształcenia doręczano korespondencję dotyczącą użytkowania wieczystego. W przypadku, o którym mowa w ust. 5a, właściwy organ doręcza zaświadczenie na adres nabywcy lokalu wskazany w akcie notarialnym. Doręczenie zaświadczenia na takie adresy uważa się za dokonane. 7. Właściwy organ przekazuje zaświadczenie do sądu właściwego do prowadzenia księgi wieczystej, w terminie 14 dni od dnia jego wydania. W przypadku przekształcenia prawa użytkowania wieczystego gruntu zabudowanego budynkiem mieszkalnym jednorodzinnym lub budynkiem mieszkalnym wielorodzinnym, w którym nie ustanowiono odrębnej własności lokali, w prawo własności tego gruntu na rzecz cudzoziemca, zaświadczenie przekazywane jest również ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych, w terminie 7 dni od dnia jego wydania. Art. 4a. Organem wyższego stopnia w sprawach dotyczących gruntów stanowiących przed dniem przekształcenia własność Skarbu Państwa jest wojewoda. Art. 5. 1. Sąd dokonuje z urzędu wpisu własności gruntu oraz wpisu roszczenia o opłatę w księgach wieczystych. Zawiadomienie o wpisie sąd doręcza na adres wskazany w zaświadczeniu. Doręczenie zawiadomienia na taki adres uważa się za dokonane. Za dokonanie wpisów w księdze wieczystej nie uiszcza się opłat sądowych. 1a. W przypadku, o którym mowa w art. 4 ust. 5a, sąd dokonuje wpisu w księdze wieczystej prowadzonej dla lokalu na wniosek złożony przed wydaniem zaświadczenia, o którym mowa w art. 4 ust. 1. Do czasu otrzymania przez sąd zaświadczenia, o którym mowa w art. 4 ust. 1, wpis dotyczący prawa do gruntu pozostaje bez zmian. 2. W przypadku przekształcenia udziału we współużytkowaniu wieczystym gruntu związanego z odrębną własnością lokalu wpisu roszczenia o opłatę, o którym mowa w ust. 1, dokonuje się w księdze wieczystej prowadzonej dla nieruchomości lokalowej. 3. Wyodrębniając własność lokalu po dniu 1 stycznia 2019 r. w budynku położonym na gruncie objętym przekształceniem, w odniesieniu do którego w księdze wieczystej prowadzonej dla nieruchomości gruntowej ujawniono przekształcenie i roszczenie o opłatę, sąd z urzędu ujawni w księdze wieczystej prowadzonej dla tego lokalu roszczenie o opłatę. 4. Sąd z urzędu wykreśli roszczenie o opłatę z księgi wieczystej prowadzonej dla nieruchomości gruntowej, w przypadku gdy w dziale II tej księgi ujawnione zostaną wyłącznie udziały w nieruchomości wspólnej, jako prawa związane z własnością lokali. Art. 6. 1. Jeżeli właściciel nieruchomości nie zgadza się z zawartą w zaświadczeniu informacją o wysokości i okresie wnoszenia opłaty, może złożyć do właściwego organu, w terminie 2 miesięcy od dnia doręczenia zaświadczenia, wniosek o ustalenie wysokości lub okresu wnoszenia tej opłaty w drodze decyzji. 2. Do czasu zakończenia postępowania ustalającego wysokość i okres wnoszenia opłaty, opłata wnoszona jest w wysokości wskazanej w zaświadczeniu. Ustalona w postępowaniu wysokość opłaty obowiązuje od dnia przekształcenia. 3. Właściwy organ zawiadamia wnioskodawcę o: 1) zaliczeniu na poczet przyszłych opłat nadwyżki wniesionej opłaty - w przypadku nadpłaty; 2) dopłacie do opłaty odpowiadającej różnicy pomiędzy wniesioną opłatą a nową wysokością opłaty - w przypadku niedopłaty. 4. W przypadku wydania decyzji potwierdzającej brak obowiązku wnoszenia opłaty właściwy organ przekazuje decyzję do sądu właściwego do prowadzenia księgi wieczystej, w terminie 14 dni od dnia, w którym decyzja stała się ostateczna. Decyzja stanowi podstawę wykreślenia w dziale III księgi wieczystej wpisu roszczenia o opłatę. Art. 7. 1. Z tytułu przekształcenia nowy właściciel gruntu ponosi na rzecz dotychczasowego właściciela gruntu opłatę. 2. Wysokość opłaty jest równa wysokości opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego, która obowiązywałaby w dniu przekształcenia. 3. W przypadku gdy w dniu przekształcenia obowiązywałaby opłata roczna z tytułu użytkowania wieczystego ustalona za pierwszy lub drugi rok od aktualizacji, zgodnie z art. 77 ust. 2a ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2021 r. poz. 1899), zwanej dalej "ustawą o gospodarce nieruchomościami", wysokość opłaty jest równa wysokości opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego w trzecim roku od aktualizacji. 4. W przypadku ustanowienia lub przeniesienia użytkowania wieczystego w okresie od dnia 1 stycznia 2018 r. do dnia 31 grudnia 2018 r. wysokość opłaty jest równa wysokości opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego, która zgodnie z postanowieniami umowy obowiązywałaby od dnia 1 stycznia 2019 r. 5. Opłatę wnosi się w terminie do dnia 31 marca każdego roku. Na wniosek złożony nie później niż 14 dni przed dniem upływu terminu płatności właściwy organ może rozłożyć opłatę na raty lub ustalić inny termin jej wniesienia, nieprzekraczający danego roku kalendarzowego. 5a. W przypadkach, o których mowa w art. 2 ust. 1 i 2, właściciel gruntu wnosi opłatę za rok, w którym nastąpiło przekształcenie, w terminie 14 dni od dnia doręczenia przez właściwy organ zaświadczenia. Jeżeli za rok, w którym nastąpiło przekształcenie, została wniesiona opłata roczna z tytułu użytkowania wieczystego, opłatę wnosi się do dnia 31 marca roku następującego po roku, w którym nastąpiło przekształcenie. 6. Opłata jest wnoszona przez okres 20 lat, licząc od dnia przekształcenia. 6a. Właściciel gruntu będący przedsiębiorcą, w odniesieniu do nieruchomości wykorzystywanej do prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu art. 3 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2021 r. poz. 162 i 2105 oraz z 2022 r. poz. 24 i 974), z uwzględnieniem art. 14, może w terminie 3 miesięcy od dnia przekształcenia złożyć właściwemu organowi oświadczenie o zamiarze wnoszenia opłaty przez okres: 1) 99 lat, licząc od dnia przekształcenia - jeżeli stawka procentowa opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego, o której mowa w ust. 2, wynosi 1% albo 2) 50 lat, licząc od dnia przekształcenia - jeżeli stawka procentowa opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego, o której mowa w ust. 2, wynosi 2%, albo 3) 33 lat, licząc od dnia przekształcenia - jeżeli stawka procentowa opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego, o której mowa w ust. 2, wynosi 3%, albo 4) w którym suma opłat nie przekroczy wartości rynkowej nieruchomości stanowiącej podstawę ustalenia opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego, o której mowa w ust. 2 - jeżeli stawka procentowa opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego, o której mowa w ust. 2, jest wyższa niż 3%. 6b. Właściciel gruntu będący przedsiębiorcą w okresie pozostałym do wnoszenia opłaty w każdym czasie, z uwzględnieniem art. 14, może złożyć nowe oświadczenie o zamiarze wnoszenia opłaty stosownie do ust. 6 albo 6a, z uwzględnieniem dotychczas wniesionych opłat. Właściwy organ wydaje zaświadczenie potwierdzające wysokość i okres pozostały do wnoszenia opłaty w terminie 30 dni od dnia złożenia nowego oświadczenia. Do zaświadczenia potwierdzającego wysokość i okres pozostały do wnoszenia opłaty stosuje się odpowiednio przepis art. 11 ust. 2. 6c. W przypadku gdy właściciel gruntu będący przedsiębiorcą nie złożył oświadczenia w terminie, o którym mowa w ust. 6a, właściwy organ wydaje zaświadczenie i informuje o obowiązku wnoszenia opłaty odpowiednio przez okres, o którym mowa w ust. 6a. Oświadczenie złożone po upływie terminu, o którym mowa w ust. 6a, ale przed doręczeniem zaświadczenia uznaje się za skuteczne. 6d. Do zaświadczenia, o którym mowa w ust. 6c, właściwy organ załącza informację o możliwości złożenia wniosku o zmianę okresu wnoszenia opłaty na okres 20 lat, pod warunkiem złożenia przez właściciela gruntu będącego przedsiębiorcą oświadczenia o nieprowadzeniu działalności gospodarczej w rozumieniu art. 3 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców na nieruchomości, której dotyczy to zaświadczenie, lub wniosku o udzielenie pomocy publicznej wraz z dokumentami wymaganymi na podstawie przepisów odrębnych. 7. Właściciel gruntu w każdym czasie trwania obowiązku wnoszenia opłaty może zgłosić właściwemu organowi na piśmie zamiar jednorazowego jej wniesienia w kwocie pozostającej do spłaty (opłata jednorazowa). Wysokość opłaty jednorazowej odpowiada iloczynowi wysokości opłaty obowiązującej w roku, w którym zgłoszono zamiar wniesienia opłaty jednorazowej, oraz liczby lat pozostałych do upływu okresu, o którym mowa w ust. 6 albo 6a. 7a. Jeżeli oświadczenie, o którym mowa w ust. 6a, dotyczyło jedynie części nieruchomości wykorzystywanych do prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu art. 3 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, opłata jednorazowa może być wniesiona odrębnie w części objętej okresem płatności, o którym mowa w ust. 6, i odrębnie w odniesieniu do części nieruchomości wykorzystywanych do prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu art. 3 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców. 8. Właściwy organ informuje właściciela gruntu na piśmie o wysokości opłaty jednorazowej oraz wysokości kwoty należnej do zapłaty: 1) po uwzględnieniu bonifikaty, o której mowa w art. 9 ust. 3, albo bonifikaty określonej w zarządzeniu wojewody, 2) w przypadku udzielenia bonifikaty określonej w uchwale właściwej rady albo sejmiku - w terminie 14 dni od dnia zgłoszenia, o którym mowa w ust. 7. 8a. Jeżeli właściciel nie zgadza się z wysokością opłaty jednorazowej lub wysokością kwoty należnej do zapłaty, może złożyć do właściwego organu, w terminie 2 miesięcy od dnia doręczenia informacji, wniosek o ustalenie wysokości opłaty jednorazowej lub kwoty należnej do zapłaty w drodze decyzji. 9. Po wniesieniu wszystkich opłat albo opłaty jednorazowej właściwy organ wydaje z urzędu, w terminie 30 dni od dnia wniesienia opłat albo opłaty jednorazowej, zaświadczenie o wniesieniu opłat albo opłaty jednorazowej, które właściciel gruntu załącza do wniosku o wykreślenie w dziale III księgi wieczystej wpisu roszczenia o opłatę. 10. Od wniosku o wykreślenie wpisu, o którym mowa w art. 4 ust. 5, pobiera się opłatę stałą w wysokości: 1) 250 zł - w przypadku wniesienia opłaty jednorazowej; 2) 75 zł - w pozostałych przypadkach. Art. 8. Za przekształcenie opłaty nie wnoszą: 1) parki narodowe w rozumieniu art. 8 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2022 r. poz. 916); 2) osoby fizyczne lub ich spadkobiercy oraz spółdzielnie mieszkaniowe, w przypadku gdy: a) wniosły jednorazowo opłaty roczne za cały okres użytkowania wieczystego, b) użytkowanie wieczyste uzyskały na podstawie: - art. 7 dekretu z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze Warszawy (Dz. U. poz. 279 oraz z 1985 r. poz. 99), - innych tytułów prawnych, w zamian za wywłaszczenie lub przejęcie nieruchomości gruntowej na rzecz Skarbu Państwa przed dniem 5 grudnia 1990 r. Art. 8a. Jeżeli przed wydaniem przez właściwy organ zaświadczenia dotychczasowy użytkownik wieczysty wniósł opłatę roczną z tytułu użytkowania wieczystego za 2019 rok lub następne lata, opłaty te podlegają zaliczeniu z urzędu na poczet opłaty lub opłaty jednorazowej, o czym właściwy organ zawiadamia dotychczasowego użytkownika wieczystego. W przypadku gdy wniesione opłaty roczne z tytułu użytkowania wieczystego przewyższałyby wysokość opłaty lub opłaty jednorazowej, właściwy organ dokonuje, z urzędu, zwrotu nadpłaty w terminie 30 dni, licząc od dnia wydania zaświadczenia lub zaświadczenia, o którym mowa w art. 7 ust. 9. Art. 9. 1. Właściwy organ może udzielić osobom fizycznym będącym właścicielami budynków mieszkalnych jednorodzinnych lub lokali mieszkalnych lub spółdzielniom mieszkaniowym bonifikaty od opłaty za dany rok w odniesieniu do gruntów stanowiących własność: 1) Skarbu Państwa - na podstawie zarządzenia wojewody; 2) jednostki samorządu terytorialnego - na podstawie uchwały właściwej rady albo sejmiku. 2. W przypadku gruntów, w stosunku do których prawo własności Skarbu Państwa wykonuje Agencja Mienia Wojskowego, Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa lub Zarząd Zasobów Mieszkaniowych Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, wydanie zarządzenia, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, następuje w porozumieniu odpowiednio z Prezesem Agencji Mienia Wojskowego, Dyrektorem Generalnym Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa lub dyrektorem Zarządu Zasobów Mieszkaniowych Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji. 3. W przypadku wniesienia opłaty jednorazowej za przekształcenie gruntu stanowiącego własność Skarbu Państwa, osobom fizycznym będącym właścicielami budynków mieszkalnych jednorodzinnych lub lokali mieszkalnych lub spółdzielniom mieszkaniowym przysługuje bonifikata od tej opłaty w wysokości: 1) 60% - w przypadku gdy opłata jednorazowa zostanie wniesiona w roku, w którym nastąpiło przekształcenie; 2) 50% - w przypadku gdy opłata jednorazowa zostanie wniesiona w drugim roku po przekształceniu; 3) 40% - w przypadku gdy opłata jednorazowa zostanie wniesiona w trzecim roku po przekształceniu; 4) 30% - w przypadku gdy opłata jednorazowa zostanie wniesiona w czwartym roku po przekształceniu; 5) 20% - w przypadku gdy opłata jednorazowa zostanie wniesiona w piątym roku po przekształceniu; 6) 10% - w przypadku gdy opłata jednorazowa zostanie wniesiona w szóstym roku po przekształceniu. 3a. Jeżeli na obszarze danej gminy obowiązuje uchwała rady gminy podjęta na podstawie ust. 4, określająca stawki procentowe bonifikaty od opłaty jednorazowej wyższe niż określone w ust. 3, wojewoda niezwłocznie, w drodze zarządzenia, podwyższa stawki procentowe bonifikaty, o których mowa w ust. 3, uwzględniając warunki udzielania bonifikat i wysokość stawek procentowych wynikające z tej uchwały. 3b. W przypadkach, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i ust. 3, bonifikaty obejmują również opłaty i opłaty jednorazowe wnoszone za stanowiska postojowe i garaże, o których mowa w art. 1 ust. 2 pkt 3. 4. W przypadku wniesienia opłaty jednorazowej za przekształcenie gruntu stanowiącego własność jednostki samorządu terytorialnego, właściwy organ może udzielić osobom fizycznym będącym właścicielami budynków mieszkalnych jednorodzinnych lub lokali mieszkalnych lub spółdzielniom mieszkaniowym bonifikaty od tej opłaty na podstawie uchwały właściwej rady albo sejmiku. 4a. W przypadkach, o których mowa w ust. 1 pkt 2 i ust. 4, bonifikaty mogą obejmować również opłaty i opłaty jednorazowe wnoszone za stanowiska postojowe i garaże, o których mowa w art. 1 ust. 2 pkt 3. 5. W zarządzeniu wojewody, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, oraz uchwale rady albo sejmiku, o których mowa w ust. 1 pkt 2 i ust. 4, określa się w szczególności warunki udzielania bonifikat i wysokość stawek procentowych. 6. Spółdzielnia mieszkaniowa uwzględnia wysokość opłaty i opłaty jednorazowej oraz wartość udzielonej bonifikaty, o której mowa w ust. 1, 3, 3a i 4, przy ustalaniu wysokości kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości, obciążających osoby, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokali. Art. 9a. 1. Właściwy organ udziela, na wniosek, bonifikaty od opłaty jednorazowej w wysokości 99%: 1) osobom, w stosunku do których orzeczono niepełnosprawność w stopniu umiarkowanym lub znacznym, oraz osobom, w stosunku do których orzeczono niepełnosprawność przed ukończeniem 16 roku życia, lub zamieszkującym w dniu przekształcenia z tymi osobami opiekunom prawnym lub przedstawicielom ustawowym tych osób, 2) członkom rodzin wielodzietnych, o których mowa w ustawie z dnia 5 grudnia 2014 r. o Karcie Dużej Rodziny (Dz. U. z 2021 r. poz. 1744), 3) inwalidom wojennym i wojskowym w rozumieniu ustawy z dnia 29 maja 1974 r. o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin (Dz. U. z 2021 r. poz. 1656 oraz z 2022 r. poz. 655), 4) kombatantom oraz ofiarom represji wojennych i okresu powojennego w rozumieniu ustawy z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (Dz. U. z 2021 r. poz. 1858 oraz z 2022 r. poz. 655), 5) świadczeniobiorcom do ukończenia 18 roku życia, u których stwierdzono ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu, o których mowa w art. 47 ust. 1a ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1285, z późn. lub ich opiekunom prawnym - będącym właścicielami budynków mieszkalnych jednorodzinnych lub lokali mieszkalnych służących wyłącznie zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych tych osób. 2. W razie zbiegu praw do bonifikat, o których mowa w art. 9 i art. 9a, stosuje się jedną bonifikatę korzystniejszą dla właściciela gruntu. Art. 10. 1. Opłata może podlegać waloryzacji zgodnie z zasadami, o których mowa w art. 5 ustawy o gospodarce nieruchomościami. 2. Waloryzacji opłaty właściwy organ dokonuje z urzędu albo na wniosek właściciela nieruchomości, nie częściej niż raz na 3 lata od dnia dokonania ostatniej waloryzacji. O wysokości zwaloryzowanej opłaty właściwy organ zawiadamia właściciela nieruchomości, doręczając informację na piśmie na adres, o którym mowa w art. 4 ust. 6. Doręczenie na taki adres uważa się za dokonane. Zwaloryzowana opłata obowiązuje od dnia 1 stycznia roku następującego po roku, w którym dokonano waloryzacji. 3. Właściwy organ może odmówić dokonania waloryzacji jedynie w przypadku, jeżeli stwierdzi, że wskaźniki, o których mowa w art. 5 ustawy o gospodarce nieruchomościami, nie uległy zmianie w okresie od dnia przekształcenia lub ostatniej waloryzacji do dnia złożenia wniosku. Art. 11. 1. Obowiązek wnoszenia opłaty przez okres 20 lat, licząc od dnia przekształcenia, obciąża każdoczesnego właściciela nieruchomości, w odniesieniu do której istnieje roszczenie o opłatę, począwszy od dnia 1 stycznia roku następującego po roku, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości. Nabywca nieruchomości występuje do właściwego organu w terminie 30 dni od dnia nabycia nieruchomości o wydanie zaświadczenia potwierdzającego wysokość i okres pozostały do wnoszenia opłaty. Właściwy organ może wydać to zaświadczenie z urzędu. 1a. W przypadku nieruchomości, w odniesieniu do której zbywca złożył oświadczenie, o którym mowa w art. 7 ust. 6a, nabywca nieruchomości będący przedsiębiorcą, wraz z wnioskiem o wydanie zaświadczenia, o którym mowa w ust. 1, może złożyć właściwemu organowi oświadczenie, o którym mowa w art. 7 ust. 6a. 2. Jeżeli nabywca nieruchomości nie zgadza się z zawartą w zaświadczeniu, o którym mowa w ust. 1, informacją o wysokości i okresie wnoszenia opłaty, może złożyć do właściwego organu, w terminie 2 miesięcy od dnia doręczenia tego zaświadczenia wniosek o ustalenie wysokości lub okresu wnoszenia opłaty, w drodze decyzji. Złożenie wniosku nie wstrzymuje obowiązku wnoszenia opłaty za dany rok. Właściwy organ ustala, w drodze decyzji, w terminie 30 dni od dnia złożenia wniosku, wysokość opłaty lub okres jej wnoszenia. W przypadku zmiany wysokości opłaty jej nowa wysokość obowiązuje od dnia 1 stycznia roku następującego po roku, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości. Właściwy organ zawiadamia na piśmie nabywcę nieruchomości, w przypadku nadpłaty, o zaliczeniu na poczet przyszłych opłat nadwyżki wniesionej opłaty, a w przypadku niedopłaty, o dopłacie do opłaty odpowiadającej różnicy pomiędzy wniesioną opłatą a nową wysokością opłaty. 3. W przypadku wyodrębnienia własności lokalu po dniu 1 stycznia 2019 r. w budynku położonym na gruncie objętym przekształceniem obowiązek wnoszenia opłaty obciąża właściciela tego lokalu w wysokości proporcjonalnej do udziału we współwłasności gruntu związanego z własnością lokalu. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio. Art. 12. 1. Do wpływów osiąganych z opłat i opłat jednorazowych w odniesieniu do gruntów stanowiących własność Skarbu Państwa, reprezentowanego przez starostę wykonującego zadania z zakresu administracji rządowej, przepis art. 23 ust. 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami stosuje się odpowiednio. 2. Do opłat i opłat jednorazowych przepis art. 12a ustawy o gospodarce nieruchomościami stosuje się odpowiednio. Art. 13. 1. Jeżeli po dniu 1 stycznia 2019 r. na gruncie będącym w użytkowaniu wieczystym zabudowanym na cele mieszkaniowe, w rozumieniu art. 1 ust. 2 zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego lub decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, budynek mieszkalny zostanie oddany do użytkowania w rozumieniu ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2021 r. poz. 2351 oraz z 2022 r. poz. 88), prawo użytkowania wieczystego tego gruntu przekształca się w prawo własności gruntu z dniem oddania budynku mieszkalnego do użytkowania. Przepisy art. 2 ust. 2 i 3 stosuje się odpowiednio. 2. Właściwy organ wydaje zaświadczenie na wniosek właściciela w terminie 4 miesięcy od dnia otrzymania wniosku albo na wniosek właściciela lokalu uzasadniony potrzebą dokonania czynności prawnej mającej za przedmiot lokal albo właściciela gruntu uzasadniony potrzebą ustanowienia odrębnej własności lokalu - w terminie 30 dni od dnia otrzymania wniosku. 2a. W przypadku, o którym mowa w art. 2 ust. 2, właściwy organ wydaje zaświadczenie w terminie 4 miesięcy od dnia przedstawienia przez cudzoziemca ostatecznego zezwolenia, o którym mowa w tym przepisie. 2b. Przepisy art. 4 ust. 3-7, art. 5 i art. 6 stosuje się odpowiednio. 3. Z tytułu przekształcenia, o którym mowa w ust. 1, nowy właściciel gruntu ponosi, na rzecz dotychczasowego właściciela gruntu, opłatę w wysokości równej wysokości opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego obowiązującej w roku, w którym oddano budynek do użytkowania. Przepisy art. 7 ust. 3, 5 i 6-10 oraz art. 8-11 stosuje się odpowiednio. Obowiązek wnoszenia opłaty powstaje z dniem 1 stycznia roku następującego po roku, w którym nastąpiło przekształcenie. Opłata roczna z tytułu użytkowania wieczystego za rok, w którym nastąpiło przekształcenie, jest wymagalna w pełnej wysokości. Art. 14. 1. Przepisy ustawy stosuje się z uwzględnieniem przepisów o pomocy publicznej. Udzielenie pomocy publicznej wymaga spełnienia warunków udzielenia pomocy de minimis, określonych w szczególności w rozporządzeniu Komisji (UE) nr 1407/2013 z dnia 18 grudnia 2013 r. w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis (Dz. Urz. UE L 352 z str. 1). Za dzień udzielenia pomocy publicznej uznaje się dzień wydania zaświadczenia albo zaświadczenia, o którym mowa w art. 11 ust. 1. 2. W przypadku gdy nastąpi przekroczenie limitu pomocy de minimis, stosuje się dopłatę do wysokości wartości rynkowej nieruchomości określonej na podstawie wartości rynkowej nieruchomości stanowiącej podstawę ustalenia opłaty albo na podstawie operatu szacunkowego sporządzonego na wniosek zobowiązanego do dopłaty. Wysokość dopłaty ustalana jest z urzędu w drodze decyzji. Koszty operatu szacunkowego ponosi zobowiązany do dopłaty. Art. 15-19. (pominięte) Art. 20. 1. Opłatę należną za rok 2019 wnosi się w terminie do dnia 29 lutego 2020 r. 1a. Opłatę należną za rok 2020 wnosi się w terminie do dnia 30 czerwca 2020 r. 1b. Minister właściwy do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa może określić, w drodze rozporządzenia, późniejszy termin wniesienia opłaty, o której mowa w ust. 1a, mając na względzie okres obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii w związku z wirusem SARS-CoV-2 oraz skutki nimi wywołane, a także biorąc pod uwagę, aby termin ten nie nastąpił później niż do dnia 31 grudnia 2020 r. 1c. W przypadku gdy termin wniesienia opłaty, o której mowa w ust. 1a, ustalony na podstawie art. 7 ust. 5 zdanie drugie na wniosek złożony przed dniem 1 kwietnia 2020 r. upływa przed dniem 30 czerwca 2020 r., opłatę wnosi się w terminie do dnia 30 czerwca 2020 r. 1d. W przypadku gdy termin wniesienia opłaty, o której mowa w ust. 1a, ustalony na podstawie art. 7 ust. 5 zdanie drugie upływa przed terminem określonym na podstawie ust. 1b, opłatę wnosi się w terminie określonym na podstawie ust. 1b. 1e. W przypadku, o którym mowa w ust. 1c i 1d, a także w przypadku gdy termin ustalony na podstawie art. 7 ust. 5 zdanie drugie upływa w dniu, w którym upływa termin, o którym mowa w ust. 1a, lub termin określony na podstawie ust. 1b, przepis art. 7 ust. 5 zdanie drugie stosuje się. 2. Jeżeli zaświadczenie potwierdzające przekształcenie zostało doręczone po dniu 30 listopada 2019 r., osobom fizycznym będącym właścicielami budynków mieszkalnych jednorodzinnych lub lokali mieszkalnych lub spółdzielniom mieszkaniowym, w przypadku zgłoszenia zamiaru wniesienia opłaty jednorazowej w terminie 2 miesięcy od dnia otrzymania tego zaświadczenia, przysługuje bonifikata od tej opłaty w wymiarze obowiązującym w roku, w którym nastąpiło przekształcenie, pod warunkiem wniesienia opłaty jednorazowej uwzględniającej tę bonifikatę w terminie 2 miesięcy od dnia otrzymania informacji, o której mowa w art. 7 ust. 8. Art. 21. 1. Postępowania w sprawach aktualizacji opłat rocznych z tytułu użytkowania wieczystego oraz aktualizacji lub ustalenia stawek procentowych tych opłat, wszczęte i niezakończone przed dniem przekształcenia, toczą się nadal po tym dniu na podstawie przepisów dotychczasowych. 2. Jeżeli w dniu przekształcenia nie była ustalona stawka procentowa opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego, właściwy organ po tym dniu ustala tę stawkę, stosując odpowiednio przepisy art. 77-81 ustawy o gospodarce nieruchomościami. Do czasu zakończenia postępowania w tej sprawie przyjmuje się stawkę w wysokości 1% wartości nieruchomości gruntowej, określonej na dzień 1 stycznia 2019 r. 2a. Jeżeli w dniu przekształcenia nie obowiązywała opłata roczna z tytułu użytkowania wieczystego, właściwy organ ustala po tym dniu tę opłatę, stosując odpowiednio przepis art. 72 ust. 3 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, na podstawie wartości nieruchomości określonej na dzień przekształcenia. Opłata, o której mowa w zdaniu pierwszym, stanowi podstawę wymiaru opłaty określonej w art. 7 ust. 1. 3. Jeżeli w dniu przekształcenia obowiązywała stawka procentowa niezgodna z faktycznym sposobem użytkowania gruntu, właściwy organ, po tym dniu, ustala tę stawkę, stosując odpowiednio przepis art. 73 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami. 4. Stawkę procentową ustaloną zgodnie z ust. 2 albo 3 stosuje się do ustalenia wysokości opłaty. 5. W przypadkach, o których mowa w ust. 1 i 3, opłatę wnosi się w wysokości odpowiadającej wysokości opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego, która obowiązywałaby od dnia 1 stycznia roku, w którym nastąpiło przekształcenie. Jeżeli w wyniku aktualizacji opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego lub ustalenia albo aktualizacji stawki procentowej ustalona zostanie nowa wysokość opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego, opłata wnoszona jest w nowej wysokości wynikającej z tej aktualizacji lub tego ustalenia i obowiązuje od dnia 1 stycznia roku, w którym nastąpiło przekształcenie. Do nadpłaty lub niedopłaty opłaty stosuje się odpowiednio przepis art. 6 ust. 3. 6. (uchylony) 7. W przypadkach, o których mowa w ust. 1-3, opłata jednorazowa odpowiada iloczynowi opłaty w wysokości obowiązującej przed wszczęciem postępowania w sprawie aktualizacji opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego lub ustalenia albo aktualizacji stawki procentowej oraz liczby lat pozostałych do upływu okresu, o którym mowa w art. 7 ust. 6 albo 6a. 8. Jeżeli w wyniku postępowań, o których mowa w ust. 1-3, zostanie ustalona nowa wysokość opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego, właściwy organ zawiadamia na piśmie właściciela o dopłacie do wniesionej opłaty jednorazowej, a w przypadku nadpłaty właściwy organ zwraca właścicielowi nadwyżkę wniesionej opłaty jednorazowej. Art. 22. W przypadku gdy w postępowaniach w sprawach, o których mowa w art. 240 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny, dotyczących gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w rozumieniu art. 1 ust. 2 po dniu 1 stycznia 2019 r. oddalono powództwo, przekształcenie następuje z dniem 1 stycznia roku następującego po roku, w którym uprawomocniło się orzeczenie, albo roku, w którym upłynął termin do wniesienia skargi kasacyjnej, a w przypadku wniesienia skargi - po roku, w którym wydane zostało orzeczenie o oddaleniu skargi kasacyjnej lub postanowienie o odmowie przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania. Przepisy art. 4-6, art. 7 ust. 2, 3 i 5-10 oraz art. 8-11 stosuje się odpowiednio. Obowiązek wnoszenia opłaty powstaje z dniem 1 stycznia roku, w którym nastąpiło przekształcenie. Art. 23. W przypadku uwzględnienia po dniu 1 stycznia 2019 r. wniosku, o którym mowa w art. 7 ust. 2 dekretu z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze Warszawy, dotyczącego gruntu zabudowanego na cele mieszkaniowe w rozumieniu art. 1 ust. 2, przenosi się prawo własności gruntu. Art. 24. 1. Przepisy art. 1 i art. 2 stosuje się w przypadku, gdy przed dniem 1 stycznia 2019 r. zawarto umowę o ustanowieniu użytkowania wieczystego lub umowę przenoszącą prawo użytkowania wieczystego gruntu zabudowanego na cele mieszkaniowe w rozumieniu art. 1 ust. 2, a wniosek o wpis w księdze wieczystej nie został rozpoznany przed tym dniem. Właściwy organ wydaje zaświadczenie w terminie 4 miesięcy od dnia otrzymania potwierdzenia dokonania wpisu tego prawa w księdze wieczystej. 2. W przypadku gdy przed dniem 1 stycznia 2019 r. zawarto umowę o ustanowieniu użytkowania wieczystego lub umowę przenoszącą prawo użytkowania wieczystego gruntu zabudowanego na cele mieszkaniowe w rozumieniu art. 1 ust. 2, a wniosek o wpis w księdze wieczystej nie został złożony przed tym dniem, przekształcenie następuje z dniem wpisu w księdze wieczystej. Właściwy organ wydaje zaświadczenie w terminie 4 miesięcy od dnia otrzymania potwierdzenia dokonania wpisu w księdze wieczystej albo przedstawienia przez cudzoziemca ostatecznego zezwolenia, o którym mowa w art. 2 ust. 2. Przepisy art. 4 ust. 3-7, art. 5, art. 6, art. 7 ust. 1-3 i 5-10 oraz art. 8-11 stosuje się odpowiednio. Art. 25. Przepisu art. 13 ust. 1b ustawy zmienianej w art. 152) nie stosuje się w sprawach: 1) o oddanie nieruchomości gruntowych w użytkowanie wieczyste na podstawie dotychczasowych przepisów, w których przed dniem 1 stycznia 2019 r. sporządzono protokół z przetargu lub rokowań albo zawarto umowę przedwstępną o oddanie nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste; 2) zmiany dotychczasowego celu, na który nieruchomość gruntowa została oddana w użytkowanie wieczyste przed dniem 1 stycznia 2019 r., na cel mieszkaniowy, jeżeli w odniesieniu do tej nieruchomości miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego albo decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu dopuszcza zabudowę mieszkaniową. Art. 26. 1. Postępowania w sprawie przekształcenia prawa użytkowania wieczystego gruntu zabudowanego na cele mieszkaniowe, w rozumieniu art. 1 ust. 2, wszczęte na podstawie ustawy zmienianej w art. 163) w brzmieniu dotychczasowym i niezakończone decyzją ostateczną do dnia 31 grudnia 2018 r., umarza się, jeżeli użytkownik wieczysty lub współużytkownicy wieczyści, których suma udziałów wynosi co najmniej połowę, nie złożą do dnia 31 marca 2019 r. organowi, o którym mowa w tej ustawie, oświadczenia o prowadzeniu dalszego postępowania na podstawie ustawy zmienianej w art. 163) w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą. 2. W przypadku gdy postępowanie, o którym mowa w ust. 1, prowadzone na podstawie ustawy zmienianej w art. 163) w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą nie zakończy się do dnia 31 grudnia 2021 r. wydaniem decyzji o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości, przekształcenie następuje z dniem 1 stycznia 2022 r. zgodnie z zasadami określonymi w niniejszej ustawie. W takim przypadku wysokość opłaty jest równa wysokości opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego, która obowiązywałaby w dniu 1 stycznia 2022 r. 3. W przypadku niezłożenia w określonym terminie oświadczenia, o którym mowa w ust. 1, przekształcenie następuje ze skutkiem na dzień 1 stycznia 2019 r., zgodnie z zasadami określonymi w niniejszej ustawie. 4. W przypadku, o którym mowa w ust. 3, postępowania prowadzone na podstawie art. 2 ust. 2 ustawy zmienianej w art. 163) w brzmieniu dotychczasowym umarza się. Art. 27. 1. W latach 2019-2028 maksymalny limit wydatków budżetu państwa będących skutkiem finansowym niniejszej ustawy wynosi 1341,10 mln zł, z tym że w poszczególnych latach limit wynosi w:4) 1) 2019 r. - 108,10 mln zł; 2) 2020 r. - 132,00 mln zł; 3) 2021 r. - 138,10 mln zł; 4)5) 2022 r. - 148,00 mln zł; 5) 2023 r. - 121,90 mln zł; 6) 2024 r. - 127,10 mln zł; 7) 2025 r. - 132,60 mln zł; 8) 2026 r. - 138,30 mln zł; 9) 2027 r. - 144,30 mln zł; 10) 2028 r. - 150,70 mln zł. 2. Minister Sprawiedliwości monitoruje wykorzystanie limitu wydatków, o którym mowa w ust. 1, oraz odpowiada za wdrożenie mechanizmu korygującego, o którym mowa w ust. 3. 3. W przypadku przekroczenia lub zagrożenia przekroczeniem przyjętego na dany rok budżetowy maksymalnego limitu wydatków zastosowany zostanie mechanizm korygujący polegający na ograniczeniu wydatków osobowych, do poziomu zgodnego z limitem wydatków przyjętym dla danego roku budżetowego oraz kolejnych lat. Art. 28. Ustawa wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia6). 1) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2021 r. poz. 1292, 1559, 1773, 1834, 1981, 2105, 2120, 2232, 2270, 2427 i 2469 oraz z 2022 r. poz. 64, 91, 526, 583, 655, 807, 974, 1002 i 1079. 2) Art. 15 zawiera zmiany do ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami. 3) Art. 16 zawiera zmiany do ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości. 4) Wprowadzenie do wyliczenia ze zmianą wprowadzoną przez art. 67 pkt 1 ustawy z dnia 17 grudnia 2021 r. o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2022 (Dz. U. poz. 2445), która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2022 r. 5) W brzmieniu ustalonym przez art. 67 pkt 2 ustawy, o której mowa w odnośniku 4. 6) Ustawa została ogłoszona w dniu 4 września 2018 r.
Opisana zmiana ustawy o rachunkowości wprowadziła również art. 4a ust. 2, zgodnie z którym „kierownik jednostki oraz członkowie rady nadzorczej lub innego organu nadzorującego jednostki odpowiadają solidarnie wobec spółki za szkodę wyrządzoną działaniem lub zaniechaniem stanowiącym naruszenie obowiązku wynikającego z ust. 1”.
Kto ponosi odpowiedzialność za błędy w księgach rachunkowych w świetle ustawy o rachunkowości? odpowiada NATASZA OSTROWSKA - ekspert z TPA Horwath Sztuba Kaczmarek Ustawa o rachunkowości nakłada odpowiedzialność za błędy w księgach rachunkowych na kierownika jednostki, tj. osobę lub organ uprawniony do zarządzania spółką. W sytuacji gdy kierownikiem jednostki jest organ spółki, odpowiedzialność rozkłada się na wszystkich jego członków. Warto wskazać, że regulacja art. 77 ustawy rozszerza zakres odpowiedzialność za nierzetelne prowadzenie ksiąg rachunkowych, prowadzenie ich w sposób sprzeczny z przepisami ustawy lub ich nieprowadzenie pomimo takiego obowiązku na każdego, kto dopuszcza się takiego działania lub zaniechania. Zatem, nie tylko kierownik jednostki odpowiada za powstałe nieścisłości czy omyłki w księgach rachunkowych, ale także osoba odpowiedzialna w spółce za ich prowadzenie, czyli np. główna księgowa lub zewnętrzne biuro rachunkowe. Czy kierownik jednostki może pozbyć się ciężaru odpowiedzialności? Powierzenie prowadzenia ksiąg rachunkowych innej osobie, przykładowo głównemu księgowemu, w miejscu jej siedziby, nie oznacza przeniesienia na tę osobę odpowiedzialności z tytułu tych czynności. Odpowiedzialność kierownika jednostki jest zapisana w art. 4 ust. 5 ustawy o rachunkowość. Zgodnie z brzmieniem tego przepisu nie zostaje wyłączona ani ograniczona poprzez zlecenie określonych obowiązków w zakresie rachunkowości innej osobie za jej zgodą. Należy zwrócić uwagę, że główny księgowy, jeżeli został zatrudniony na podstawie umowy o pracę, ponosi również odpowiedzialność wobec pracodawcy z tytułu niewłaściwego wykonania obowiązków służbowych na gruncie przepisów kodeksu pracy. W świetle bowiem art. 114 tej ustawy, nie tylko niewykonanie obowiązków pracowniczych, ale również ich niewłaściwe wypełnienie z winy pracownika skutkuje odpowiedzialnością materialną po stronie pracownika. Omawiana regulacja nie znajduje natomiast zastosowania w sytuacji, jeżeli pracodawca lub inna osoba miały swój udział w powstaniu albo zwiększeniu szkody, czyli np. gdy pracownik działał na wyraźne polecenie pracodawcy. Zasadniczo zatem kierownik jednostki pozostanie odpowiedzialny za błędy w księgach rachunkowych, niemniej poniesione straty w niektórych sytuacjach mogą zostać spółce niejako zrekompensowane na podstawie odrębnych regulacji, np. w sytuacji gdy powstały wskutek niekompetencji głównego księgowego będącego jednocześnie pracownikiem spółki. Warto dodać, że w ramach organu spółki, jakim jest np. zarząd, możliwe jest takie unormowanie zakresu obowiązków poszczególnych jego członków, które w określonych okolicznościach może pozwolić na ograniczenie odpowiedzialności karnej w odniesieniu do członków zarządu wyłączonych z prowadzenia spraw rachunkowo-finansowych spółki. Czy przepisy innych ustaw przewidują sankcje w zakresie błędów w księgach rachunkowych? Tak, kodeks karny skarbowy ( określa sytuacje, w których jednostka nie prowadzi ksiąg rachunkowych pomimo takiego obowiązku, lub prowadzi je w sposób nierzetelny (powielając w tym zakresie niejako sankcje nałożone postanowieniami artykułów ustawy o rachunkowości) albo wadliwy. Jednocześnie sankcjom podlegają uchybienia dotyczące miejsca przechowywania ksiąg rachunkowych w sytuacji, gdy prowadzenie ksiąg powierzono zewnętrznemu podmiotowi, np. biuru rachunkowemu. Co więcej, również brak powiadomienia odpowiednich organów o prowadzeniu ksiąg przez zewnętrzny podmiot może narazić podatnika na konsekwencje wynikające z powyższych regulacji. Pośrednio sankcje na nierzetelnych księgowych nakłada również rozporządzenie ministra finansów w sprawie uprawnień do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych. W sytuacji bowiem, gdy osobie uprawnionej do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych zostanie w drodze postępowania sądowego udowodniona wina, czyli zostanie wydany wyrok skazujący, osoba ta traci uprawnienia wynikające z posiadanego certyfikatu księgowego. Sankcja ta występuje, jeżeli udowodniono takiej osobie umyślne działanie lub jedno z przewinień wskazanych w art. 77 ustawy o rachunkowości. Kiedy księgowy może zostać pociągnięty do odpowiedzialności, a kiedy może jej uniknąć? Jak wspomniałam, odpowiedzialność księgowego wynika wprost z regulacji art. 77 ustawy o rachunkowości. Przepis ten obejmuje zarówno uchybienia dotyczące zasad prowadzenia ksiąg rachunkowych, jak i sporządzenia sprawozdania finansowego oraz rzetelności ujętych w nim danych. Jakkolwiek kierownik jednostki jest obowiązany do zapewnienia sporządzenia sprawozdania finansowego, główny księgowy również potwierdza jego prawidłowość własnym podpisem. Ponadto, księgowy dokonuje weryfikacji dowodów księgowych oraz odpowiada za ich prawidłowe ujęcie w ewidencji jednostki. W konsekwencji, identyfikacja nieprawidłowości lub uchybień w księgach rachunkowych, sprawozdaniu finansowym czy dowodach księgowych daje teoretyczną podstawę do obarczenia odpowiedzialnością w całości lub w części głównego księgowego spółki. Ustawodawca nie rozróżnia w tym zakresie, czy zaniedbanie powstało w wyniku celowego działania czy też nieumyślnie. Odmiennie kwestia przedstawia się w odniesieniu do odpowiedzialności ustalonej na gruncie O tym, czy główny księgowy podlegać będzie sankcjom w trybie tej ustawy, decyduje charakter jego działania. Bowiem jedynie działanie umyślne jest w tym wypadku penalizowane. Z kolei, o winie umyślnej można mówić wówczas, gdy sprawca czynu miał zamiar popełnić czyn zabroniony lub godził się na jego popełnienie. Sankcja wynikająca z regulacji zostanie zatem nałożona na księgowego, któremu zostanie udowodnione, iż jego działanie było celowe i wynikało ze świadomego działania. Nie mamy natomiast do czynienia z przestępstwem lub wykroczeniem skarbowym na gruncie jeśli możliwe jest wykazanie, iż sprawca działał w usprawiedliwionym błędnym przekonaniu, że zachodzi okoliczność wyłączająca bezprawność. Podobnie jest w przypadku działania w atmosferze tzw. usprawiedliwionej nieświadomości karalności popełnianego czynu. Brak wymaganego usprawiedliwienia w omawianych przypadkach, jakkolwiek nie powoduje wyłączenia działania regulacji może skutkować nadzwyczajnym złagodzeniem kary przez sąd. Jakich kar i za jakie przewinienia mogą obawiać się osoby odpowiedzialne za rozliczenia księgowe spółki? Zarzut nierzetelnego prowadzenia ksiąg rachunkowych może skutkować karą grzywny lub pozbawienia wolności do lat dwóch, albo obu tymi karami łącznie. Podobnie karane jest niesporządzenie sprawozdania finansowego, sporządzenie go niezgodnie z przepisami ustawy o rachunkowości lub uwzględnienie w nim nierzetelnych danych. Nawet poprawnie sporządzone sprawozdanie, które jednakże nie zostanie poddane badaniu i złożone do ogłoszenia wbrew obowiązkowi wynikającemu z art. 64 również naraża osoby odpowiedzialne w tym zakresie na sankcje grzywny lub pozbawienia wolności. Z negatywnymi konsekwencjami liczyć się muszą również osoby, które pomimo otrzymania wyroku skazującego w związku z poczynionymi nadużyciami odbierającego im de facto prawo wykonywania zawodu, nadal świadczą usługi prowadzenia ksiąg rachunkowych. Z kolei, na gruncie przepisów karnych skarbowych przewidziano kary grzywny dla osób odpowiedzialnych, którym udowodni się umyślne działanie skutkujące prowadzeniem ksiąg w sposób nierzetelny, wadliwy lub w sytuacji, gdy księgi te nie będą w ogóle prowadzone. Czyny te podlegają karze grzywny do wysokości 240 stawek dziennych na podstawie regulacji art. 60 i 61 przewiduje również instytucję tzw. odpowiedzialności posiłkowej. Zgodnie z art. 24 ww. ustawy, kara grzywny za popełnione przestępstwo skarbowe może być nałożona również na osobę prawną, np. spółkę, jeśli jego faktycznym sprawcą był pracownik spółki lub inna osoba, a spółka odniosła korzyść wskutek bezprawnego działania tej osoby. Przestrogą dla nierzetelnych księgowych może być wyrok przytoczony na stronie Ministerstwa Finansów. Dotyczy on sytuacji, w której główna księgowa spółki została skazana na rok pozbawienia wolności w związku z udowodnieniem jej winy w zakresie nieprawidłowości w rozliczeniach spółki w podatku od towarów i usług, co skutkowało powstaniem zaległości podatkowej po stronie spółki. Jakie w praktyce problemy mogą napotykać spółki na polu odpowiedzialności za nierzetelnie prowadzone księgi rachunkowe? Zdarza się, iż przedsiębiorcy pozostają w błędnym przekonaniu, iż zawarcie umowy z biurem rachunkowym o usługowe prowadzenie ksiąg rachunkowych skutkuje przerzuceniem odpowiedzialności za ewentualne błędy na to biuro. Rzeczywistość niestety jest inna. W przypadku bowiem, gdy wskutek pomyłki czy zaniedbania biura rachunkowego powstanie po stronie spółki zaległość podatkowa, za niedobrany podatek odpowiadać będzie spółka jako podatnik, a nie biuro rachunkowe. Choć spółka będzie mogła domagać się odszkodowania, na drodze powództwa cywilnego, ciężar zaległego podatku wraz z odsetkami będzie musiała ponieść sama. Odszkodowanie należne w takiej sytuacji może na ogół wypłacić firma ubezpieczeniowa w związku z faktem, iż osoba fizyczna, jak i prawna uprawniona do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych, której powierzono takie zadanie, jest na mocy art. 80a ustawy o rachunkowości obowiązania do zawarcia umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone w związku z prowadzoną działalnością obejmującą swym zakresem właśnie prowadzenie ksiąg rachunkowych. PODSTAWA PRAWNA • Art. 77 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości ( z 2002 r. nr 76, poz. 694 z późn. zm.). • Art. 60 i 61 ustawy z 10 września 1999 - Kodeks karny skarbowy ( z 2007 r. nr 111, poz. 765). Przygotuj się do stosowania nowych przepisów! Poradnik prezentuje praktyczne wskazówki, w jaki sposób dostosować się do zmian w podatkach i wynagrodzeniach wprowadzanych nowelizacją Polskiego Ładu. Tyko teraz książka + ebook w PREZENCIE
„Księgi rachunkowe były prowadzone wbrew przepisom ustawy o rachunkowości, a podawane w nich dane były nierzetelne, co rodzi odp. karną wynikającą z art. 77 pkt 1 Ustawy o rachunkowości
W 2018 roku nastąpiły istotne zmiany jeżeli chodzi o składanie sprawozdań finansowych do Krajowego Rejestru Sądowego. Od marca 2018 roku do złożenia sprawozdania finansowego dochodzi drogą elektroniczną. Wprowadzenie tych zmian skutkowało istotnymi zmianami w funkcjonowaniu biur rachunkowych, podmiotów zobowiązanych do złożenia sprawozdania finansowego, a także kancelarii adwokackich pomagających klientom w składaniu sprawozdań 2018 roku sprawozdanie finansowe musi zostać złożone drogą elektroniczną za pośrednictwem systemu S24. Czynność taka jest nieodpłatna, jednak dokumenty muszą zostać opatrzone kwalifikowanym podpisem elektronicznym albo podpisem potwierdzonym profilem zaufania ePUAP. Wbrew częstej dotychczasowej praktyce, adwokat nie jest uprawniony do złożenia dokumentów do rejestru w sposób tradycyjny – działając w imieniu swojego klienta. Dokument musi zostać ,,podpisany” przez osobę wchodzącą w skład organu uprawnionego do reprezentowania spółki. Przesłane sprawozdanie jest następnie udostępniane w Repozytorium Dokumentów Finansowych. W odniesieniu jednak do sprawozdań za rok 2017 ustawodawca pozwolił na złożenie sprawozdania w formie tradycyjnej z dołączeniem elektronicznej kopii dokumentów w formie skanów opatrzonych podpisem kwalifikowanym lub podpisem potwierdzonym profilem zaufanym ePUAP. Możliwe jest to w terminie od 15 marca 2018r do 30 września 2018r. Należy pamiętać, że karalne są 2 zaniedbania związane ze sprawozdaniami finansowymi:1) niedokonanie obowiązku sporządzenia sprawozdania finansowego w odpowiednim czasie,2) niezłożenie do akt rejestrowych sprawozdania finansowego, pomimo jego sporządzenia. Jak informuje adwokat Wojciech Rudzki z kancelarii adwokackiej w Krakowie odpowiedzialność karną w tym zakresie przewiduje art. 77 pkt 2) oraz art. 79 pkt 4 Ustawy o rachunkowości. Stosownie do postanowień art. 77 pkt. 2 Ustawy o rachunkowości w przypadku niesporządzenia sprawozdania finansowego, skonsolidowanego sprawozdania finansowego, sprawozdania z działalności, grupy kapitałowej, sprawozdania z płatności na rzecz administracji publicznej, skonsolidowanego sprawozdania z płatności na rzecz administracji publicznej, sporządzenia ich niezgodnie z przepisami ustawy lub zawarcia w tych sprawozdaniach nierzetelnych danych, przewiduje za popełnienie tego przestępstwa grzywnę lub karę pozbawienia wolności do lat 2 albo obie te kary łącznie. Odpowiedzialność za brak sporządzenia sprawozdania finansowego spoczywa na zarządzie spółki - w tym przypadku członkowie zarządu odpowiadają osobiście, czyli całym swoim majątkiem. Odpowiedzialność mogą również ponosić organy nadzorcze spółki z gdyż także na nich może ciążyć obowiązek nadzoru nad rzetelnością sprawozdania (np. gdy spółka musi obowiązkowo posiadać Radę Nadzorczą lub Komisję Rewizyjną). Czyn opisany w art. 77 Ustawy o rachunkowości ustawodawca statuuje jako przestępstwo, dlatego podlega ono ogólnym regulacjom Kodeksu Karnego. Niesporządzenie sprawozdania finansowego jednak nie zawsze będzie karane – stosownie do art. 17 § 1 pkt 3 Kodeksu postępowania karnego - nie wszczyna się postępowania, a wszczęte umarza, gdy społeczna szkodliwość czynu jest znikoma. Jak podkreślano powyżej, samo niezłożenie rocznego sprawozdania spółki z do KRS stanowi przestępstwo opisane w art. 79 pkt 4 Ustawy o rachunkowości. Jest to przestępstwo bezskutkowe - co oznacza, że karalne jest już samo działanie sprawcy, a nie jego skutek. Odpowiedzialnym za niezłożenie rocznego sprawozdania spółki może być wyłącznie kierownik jednostki - zarząd, gdyż to na ten organ ustawa nakłada obowiązek złożenia sprawozdania. Sąd rejestrowy może zawiadomić organy ścigania o niezłożeniu sprawozdania. Jak wynika z aktualnej praktyki kancelarii adwokackich, ze względu na informatyzację procesu składania sprawozdań finansowych, postępowania w sprawie zaległości w tym zakresie wszczynane są aktualnie nadzwyczaj szybko. Oba z powyżej wymienionych przestępstw, w przypadku wydania przez sąd wyroku skazującego, skutkują jednocześnie dokonaniem wpisu do Krajowego Rejestru Karnego. Sąd może również orzec zakaz zajmowania stanowiska w organach spółek, gdy uzna, że przy popełnieniu przestępstwa sprawca nadużył zajmowanego stanowiska lub że dalsze zajmowanie stanowiska zagraża istotnym dobrom chronionym przez prawo. Może to być szczególne dotkliwe dla osób zasiadających w organach spółek prawa handlowego, a obawa co do tego jest często podkreślana przez klientów kancelarii adwokackich. Występki te muszą być także popełnione z zamiarem umyślnym, co oznacza, że konieczne jest wykazanie (przez sąd), że sprawca działał z zamiarem popełnienia przestępstwa lub przewidując możliwość jego popełnienia godził się na to. Co istotne z perspektywy adwokata, każde niezłożenie sprawozdania do sądu będzie uznawane za oddzielne przestępstwo. Warto zwrócić uwagę na kwestię przedawnienia karalności czynu, czyli na sytuacje kiedy mimo nie wykonania obowiązku, nikt nie będzie mógł ukarać za jego niedokonanie, nie będzie można również wszcząć postępowania przygotowawczego. W tym przypadku termin przedawnienia, zgodnie z przepisami Kodeksu Karnego wynosi 5 lat (art. 101 § 1 pkt. 4 Kodeksu karnego). Termin ten liczy się od dnia niesporządzenia sprawozdania finansowego w ustalonym terminie lub jego niezłożenia w wymaganym terminie w rejestrze. Termin ten może ulec wydłużeniu o kolejne 10 lat, jeśli w podstawowym okresie (tj. w ciągu 5 lat od popełnienia czynu) wszczęte zostało dochodzenie lub śledztwo.
Trzeba również pamiętać, że zgodnie z zapisami ustawy o rachunkowości ( art. 77 ), osoba, która dopuszcza do nieprowadzenia ksiąg rachunkowych, podlega grzywnie lub karze pozbawienia wolności do lat 2, albo obu tym karom łącznie. Podatnikowi mogą być zatem wymierzone dwie osobne kary, tj. na podstawie art. 77 ustawy o
Rachunkowość finansowa to system ewidencji gospodarczej, która ma odzwierciedlać w formie pieniężnej zdarzenia gospodarcze zachodzące w przedsiębiorstwie. Rachunkowość przedstawia zarówno sytuację majątkowo-finansową jak i wynik finansowy jednostki. Podstawowym źródłem prawa bilansowego jest Ustawa o rachunkowości z r. (Dz. U. 1994 Nr 121 poz. 591; tekst jednolity Dz. U. z 2019 r. poz. 351; późniejsze zmiany poz. 1495, 1571, 1655, 1680): • Rozdział 1. Przepisy ogólne (art. 1 - 8) • Rozdział 2. Prowadzenie ksiąg rachunkowych (art. 9 - 25) • Rozdział 3. Inwentaryzacja (art. 26 - 27) • Rozdział 4. Wycena aktywów i pasywów oraz ustalenie wyniku finansowego (art. 28 - 44) • Rozdział 4a. Łączenie się spółek (art. 44a - 44d) • Rozdział 5. Sprawozdania finansowe jednostki (art. 45 - 54) • Rozdział 6. Skonsolidowane sprawozdania finansowe grupy kapitałowej (art. 55 - 63d) • Rozdział 6a. Sprawozdanie z płatności na rzecz administracji publicznej (art. 63e - 63k) • Rozdział 7. Badanie, składanie do właściwego rejestru sądowego, udostępnianie i ogłaszanie sprawozdań finansowych (art. 64 - 70a) • Rozdział 8. Ochrona danych (art. 71 - 76) • Rozdział 8a. Usługowe prowadzenie ksiąg rachunkowych (art. 76a - 76i) • Rozdział 9. Odpowiedzialność karna (art. 77 - 79) • Rozdział 10. Przepisy szczególne i przejściowe (art. 80 - 83) • Rozdział 11. Zmiany w przepisach obowiązujących, przepisy końcowe (art. 84 - 86) Załączniki do ustawy o rachunkowości: Załącznik nr 1. Zakres informacji wykazywanych w sprawozdaniu finansowym, o którym mowa wart. 45 ustawy, dla jednostek innych niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji Załącznik nr 2. Zakres informacji wykazywanych w sprawozdaniu finansowym, o którym mowa w art. 45 ustawy, dla banków Załącznik nr 3. Zakres informacji wykazywanych w sprawozdaniu finansowym, o którym mowa w art. 45 ustawy, dla zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji Załącznik nr 4. Zakres informacji wykazywanych w sprawozdaniu finansowym, o którym mowa w art. 45 ustawy, dla jednostek mikro Załącznik nr 5. Zakres informacji wykazywanych w sprawozdaniu finansowym, o którym mowa w art. 45 ustawy, dla jednostek małych korzystających z uproszczeń odnoszących się do sprawozdania finansowego Załącznik nr 6. Zakres informacji wykazywanych w sprawozdaniu finansowym, o którym mowa w art. 45 ustawy, dla jednostek, o których mowa w art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, z wyjątkiem spółek kapitałowych, oraz jednostek, o których mowa w art. 3 ust. 3 pkt 1 i 2 tej ustawy. Regulacje zawarte w Ustawie o rachunkowości uzupełniają Krajowe Standardy Rachunkowości – wydane przez Komitet Standardów Rachunkowości KSR oraz stanowiska. Dotychczas wydane Krajowe Standardy Rachunkowości to: • KSR Nr 1 "Rachunek przepływów pieniężnych" • KSR Nr 2 "Podatek dochodowy" • KSR Nr 3 "Niezakończone usługi budowlane" • KSR Nr 4 "Utrata wartości aktywów" • KSR Nr 5 "Leasing, najem i dzierżawa" • KSR Nr 6 "Rezerwy, bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów, zobowiązania warunkowe" • KSR Nr 7 "Zmiany zasad (polityki) rachunkowości, wartości szacunkowych, poprawianie błędów, zdarzenia następujące po dniu bilansowym - ujęcie i prezentacja" • KSR Nr 8 "Działalność deweloperska" • KSR Nr 9 "Sprawozdanie z działalności" • KSR Nr 10 "Umowy o partnerstwie publiczno-prywatnym oraz umowy koncesji na roboty budowlane lub usługi" • KSR Nr 11 "Środki trwałe" • KSR Nr 12 "Działalność rolnicza" • KSR Nr 13 "Koszt wytworzenia jako podstawa wyceny produktów" Dotychczas wydane stanowiska Komitetu Standardów Rachunkowości to: • Stanowisko w sprawie księgowego ujęcia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych • Stanowisko w sprawie księgowego ujęcia praw majątkowych wynikających ze świadectw pochodzenia energii wytworzonej w odnawialnych źródłach energii • Stanowisko w sprawie niektórych zasad prowadzenia ksiąg rachunkowych • Stanowisko w sprawie wykazywania przez spółdzielnie mieszkaniowe w sprawozdaniu finansowym funduszów własnych oraz ustalania wyniku finansowego • Stanowisko w sprawie inwentaryzacji drogą spisu z natury zapasów materiałów, towarów, wyrobów gotowych i półproduktów • Stanowisko w sprawie ujęcia transakcji zamiany składnika aktywów niepieniężnych na inny składnik aktywów niepieniężnych • Stanowisko w sprawie zasady rzetelnego i jasnego obrazu w realizacji przepisów art. 4 ust. 1 oraz 1a i 1b ustawy o rachunkowości • Stanowisko Komitetu Standardów Rachunkowości w sprawie ujęcia, wyceny i prezentacji gruntów przekazanych w użytkowanie wieczyste w sprawozdaniach finansowych jednostek samorządu terytorialnego, a także w sprawie przekształcenia prawa wieczystego użytkowania tych gruntów w prawo własności • Stanowisko Komitetu Standardów Rachunkowości w sprawie rozrachunków z kontrahentami. Stosowanie KSR przez jednostkę nie jest obligatoryjne. Z kolei Międzynarodowe Standardy Rachunkowości - są to rozwiązania w zakresie rachunkowości finansowej przygotowywane przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości. Międzynarodowe Standardy Rachunkowości, czyli MSR muszą być stosowane do: a) skonsolidowanych sprawozdań finansowych banków, b) skonsolidowanych sprawozdań finansowych emitentów papierów wartościowych, których papiery wartościowe na dzień bilansowy były dopuszczone do obrotu na regulowanym rynku któregokolwiek z państw członkowskich UE. Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1126/2008 z dnia r. przyjmujące określone międzynarodowe standardy rachunkowości zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1606/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady (Dz. Urz. UE L z 2008 r. nr 320/1 zmieniony przez Dz. Urz. UE L z 2019 r. nr 318/74): • MSR 1 Prezentacja sprawozdań finansowych • MSR 2 Zapasy • MSR 7 Sprawozdanie z przepływów • MSR 8 Zasady (polityka) rachunkowości, zmiany wartości szacunkowych i korygowanie błędów • MSR 10 Zdarzenia po zakończeniu okresu sprawozdawczego • MSR 11 Umowy o usługę budowlaną • MSR 12 Podatek dochodowy • MSR 16 Rzeczowe aktywa trwałe • MSR 17 Leasing • MSR 18 Przychody • MSR 19 Świadczenia pracownicze • MSR 20 Dotacje rządowe oraz ujawnianie informacji na temat pomocy rządowej • MSR 21 Skutki zmian kursów wymiany walut • MSR 23 Koszty finansowania zewnętrznego • MSR 24 Ujawnianie informacji na temat podmiotów powiązanych • MSR 26 Rachunkowość i sprawozdawczość programów świadczeń emerytalnych • MSR 27 Jednostkowe sprawozdania finansowe • MSR 28 Inwestycje w jednostkach stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięciach • MSR 29 Sprawozdawczość finansowa w warunkach hiperinflacji • MSR 31 Udziały we wspólnych przedsięwzięciach • MSR 32 Instrumenty finansowe: prezentacja • MSR 33 Zysk przypadający na jedną akcję • MSR 34 Śródroczna sprawozdawczość finansowa • MSR 36 Utrata wartości aktywów • MSR 37 Rezerwy, zobowiązania warunkowe i aktywa warunkowe • MSR 38 Wartości niematerialne • MSR 39 Instrumenty finansowe: ujmowanie i wycena z wyjątkiem niektórych przepisów dotyczących rachunkowości zabezpieczeń • MSR 40 Nieruchomości inwestycyjne • MSR 41 Rolnictwo • MSSF 1 Zastosowanie Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej po raz pierwszy • MSSF 2 Płatności w formie akcji • MSSF 3 Połączenia jednostek • MSSF 4 Umowy ubezpieczeniowe • MSSF 5 Aktywa trwałe przeznaczone do sprzedaży oraz działalność zaniechana • MSSF 6 Poszukiwanie i ocena zasobów mineralnych • MSSF 7 Instrumenty finansowe: ujawnianie informacji • MSSF 8 Segmenty operacyjne • MSSF 9 Instrumenty finansowe • MSSF 10 Skonsolidowane sprawozdania finansowe • MSSF 11 Wspólne ustalenia umowne • MSSF 12 Ujawnianie informacji na temat udziałów w innych jednostkach • MSSF 13 Ustalanie wartości godziwej • MSSF 15 Przychody z umów z klientami • MSSF 16 Leasing • KIMSF 1 Zmiany istniejących zobowiązań z tytułu wycofania z eksploatacji, rekultywacji i zobowiązań o podobnym • KIMSF 2 Udziały członkowskie w spółdzielniach i podobne instrumenty • KIMSF 4 Ustalenie czy umowa zawiera leasing • KIMSF 5 Prawa do udziałów wynikające z uczestnictwa w funduszach likwidacyjnych, rekultywacyjnych oraz funduszach na naprawę środowiska • KIMSF 6 Zobowiązania wynikające z uczestnictwa w specyficznym rynku - zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny • KIMSF 7 Zastosowanie metody przekształcenia w ramach MSR 29 Sprawozdawczość finansowa w warunkach hiperinflacji • KIMSF 8 (skreślona) • KIMSF 9 Ponowna ocena wbudowanych instrumentów pochodnych • KIMSF 10 Śródroczna sprawozdawczość finansowa a utrata wartości • KIMSF 11 (skreślona) • KIMSF 12 Umowy na usługi koncesjonowane • KIMSF 13 Programy lojalnościowe • KIMSF 14 MSR 19 - Limit wyceny aktywów z tytułu określonych świadczeń, minimalne wymogi finansowania oraz ich wzajemne zależności • KIMSF 15 Umowy dotyczące budowy nieruchomości • KIMSF 16 Zabezpieczenie udziałów w aktywach netto jednostki działającej za granicą • KIMSF 17 Przekazanie aktywów niegotówkowych właścicielom • KIMSF 18 Przekazanie aktywów przez klientów • KIMSF 19 Regulowanie zobowiązań finansowych przy pomocy instrumentów kapitałowych • KIMSF 20 Koszty usuwania nadkładu na etapie produkcji w kopalniach odkrywkowych • KIMSF 21 Opłaty • KIMSF 22 Transakcje w walucie obcej oraz wynagrodzenie wypłacane lub • KIMSF 23 Niepewność co do traktowania podatkowego dochodu • SKI-7 Wprowadzenie waluty euro • SKI-10 Pomoc rządowa - brak konkretnego powiązania z działalnością operacyjną • SKI-12 Konsolidacja - jednostki specjalnego przeznaczenia • SKI-13 Wspólnie kontrolowane jednostki - niepieniężny wkład wspólników • SKI-15 Leasing operacyjny - specjalne oferty promocyjne • SKI-21 Podatek dochodowy - realizacja wartości przeszacowywanych aktywów, które nie podlegają amortyzacji • SKI-25 Podatek dochodowy - zmiana statusu podatkowego jednostki gospodarczej lub jej udziałowców • SKI-27 Ocena istoty transakcji wykorzystujących formę leasingu • SKI-29 Umowy na usługi koncesjonowane: ujawnianie informacji INTERPRETACJA • SKI-31 Przychody - transakcje barterowe obejmujące usługi reklamowe • SKI-32 Wartości niematerialne - koszt witryny internetowej Sprawozdania finansowe zarówno skonsolidowane jak i jednostkowe (statutowe) mogą być przygotowane na podstawie MSR w sytuacji, gdy: • podmiot jest emitentem papierów wartościowych dopuszczonych do obrotu na jednym z rynków regulowanych krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego, np. jest notowany na GPW w Warszawie. EOG obejmuje Polskę, inne państwa członkowskie EU, Norwegię, Islandię oraz Liechtenstein; • emitent papierów wartościowych ubiega się o dopuszczenie swoich papierów do obrotu na jednym z rynków regulowanych krajów EOG; • emitent papierów wartościowych zamierza ubiegać się o dopuszczenie swoich papierów wartościowych do obrotu na jednym z rynków regulowanych krajów EOG; • podmiot wchodzi w skład grupy kapitałowej, w której jednostka dominująca sporządza skonsolidowane sprawozdanie finansowe zgodnie z MSR; • podmiot jest oddziałem przedsiębiorcy zagranicznego, który sporządza sprawozdanie finansowe zgodnie z MSR. Przedsiębiorstwa sporządzające sprawozdania finansowe zgodnie z MSR, stosują przepisy ustawy o rachunkowości oraz przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie, w zakresie nieuregulowanym przez MSR. Natomiast jednostki, które nie są zobowiązane do stosowania MSR, tylko w przypadku braku odpowiedniego standardu krajowego mogą wykorzystać rozwiązania przyjęte w MSR do zagadnień nieuregulowanych przepisami ustawy o rachunkowości i jest to możliwość jednostki a nie jej obowiązek.
Jak czytamy w art. 52 ust. 1 ustawy o rachunkowości, kierownik jednostki zapewnia sporządzenie rocznego sprawozdania finansowego nie później niż w ciągu 3 miesięcy od dnia bilansowego i przedstawia je właściwym organom, zgodnie z obowiązującymi jednostkę przepisami prawa, postanowieniami statutu lub umowy.
Przepisy ustawy o rachunkowości przewidują kary za różnego rodzaju czyny zabronione związane ze sprawozdawczością, w tym polegające na niewłaściwym sporządzaniu lub nieskładaniu sprawozdania finansowego. Za jakie czynności lub ich brak przewidziane są kary i kto ponosi odpowiedzialność w tym zakresie? Odpowiedzialność za sprawozdania finansowe Omawiając zagadnienie dotyczące odpowiedzialności karnej za sprawozdawczość finansową firmy należy sięgnąć po regulacje zawarte w ustawie o rachunkowości. I tak, w świetle zapisów art. 77 ustawy o rachunkowości, zakłada się odpowiedzialność w zakresie sporządzania następujących rodzajów dokumentów: - sprawozdania finansowego, - skonsolidowanego sprawozdania finansowego, - sprawozdania z działalności, - sprawozdania z działalności grupy kapitałowej, - sprawozdania z płatności na rzecz administracji publicznej, - skonsolidowanego sprawozdania z płatności na rzecz administracji publicznej. Przy czym, przewidzianej przez ustawodawcę karze grzywny lub karze pozbawienia wolności do lat 2, albo obu tym karom łącznie może podlega niesporządzenie dokumentu, podawanie nierzetelnych danych (tj. niezgodnych z rzeczywistością), jak również sporządzanie sprawozdania niezgodnie z przepisami ustawy o rachunkowości. Natomiast w art. 79 ustawy o rachunkowości odpowiedzialność karna w zakresie składania sprawozdań finansowych przewidziana została w przypadku: - niezłożenia sprawozdania finansowego do ogłoszenia; - niezłożenia sprawozdania finansowego, skonsolidowanego sprawozdania finansowego, sprawozdania z działalności, sprawozdania z działalności grupy kapitałowej, sprawozdania z płatności na rzecz administracji publicznej, skonsolidowanego sprawozdania z płatności na rzecz administracji publicznej we właściwym rejestrze sądowym. Odpowiedzialność kierownika jednostki Przepisy jednoznacznie wskazują, że obowiązki w zakresie sprawozdawczości finansowej należą do kierownika jednostki organizacyjnej, będącej członkiem zarządu, wobec czego to on ponosi odpowiedzialność za wszystkie wyżej wymienione czynności związane ze sprawozdawczością. Natomiast w przypadku gdy kierownikiem jednostki jest organ wieloosobowy, a nie została wskazana osoba odpowiedzialna, odpowiedzialność ponoszą wszyscy członkowie tego organu. Zgodnie bowiem z art. 69 ust. 1 ustawy o rachunkowości to kierownik jednostki składa we właściwym rejestrze sądowym roczne sprawozdanie finansowe, opinię biegłego rewidenta, jeżeli podlegało ono badaniu, odpis uchwały bądź postanowienia organu zatwierdzającego o zatwierdzeniu rocznego sprawozdania finansowego i podziale zysku lub pokryciu straty. Zobacz: Klasyfikacja Środków Trwałych ze stawkami amortyzacji i powiązaniem z KŚT 2010 A zatem, z punktu widzenia odpowiedzialności za sprawozdawczość finansową, kluczowe jest właściwe zdefiniowanie kierownika jednostki. W orzecznictwie i doktrynie wskazuje się, że kierownik jednostki ponosi odpowiedzialność za wykonywanie obowiązków w zakresie rachunkowości, jest odpowiedzialny za dokumentację co do przyjętych zasad rachunkowości, a także odpowiada za złożenie rocznego sprawozdania finansowego we właściwym rejestrze sądowym. Jednakże ponoszenie odpowiedzialności za realizację zadań z zakresu rachunkowości nie jest tożsame z fizycznym prowadzeniem ksiąg rachunkowych oraz wykonaniem innych czynności z zakresu rachunkowości przez kierownika jednostki. Odpowiedzialność ta może mieć dwojaką postać, po pierwsze może dotyczyć odpowiedzialności z tytułu nadzoru, w sytuacji powierzenia prowadzenia ksiąg rachunkowych innej osobie lub innemu podmiotowi, po drugie może dotyczyć odpowiedzialności za prowadzenie rachunkowości, kiedy jest ono realizowane przez samego kierownika jednostki. W praktyce gospodarczej dochodzi więc często do sytuacji, że odpowiedzialność za sprawozdawczość jest niewłaściwie rozumiana i przypisywana osobie lub podmiotowi (np. biuru rachunkowemu), który zajmuje się fizycznie realizacją czynności związanych z prowadzeniem ksiąg rachunkowych. Odpowiedzialność księgowego Warto mieć na uwadze, że powierzenie obowiązków związanych ze sprawozdawczością finansową księgowemu (zgodnie art. 4 ust. 5 ustawy o rachunkowości) nie powoduje, że kierownik jednostki (członek zarządu) jest z niej zwolniony. Wskazuje na to wyrok Sądu Najwyższego z 16 października 2014 r. (sygn. akt II KK 279/14), w którym czytamy, że w dalszym ciągu „osobą uprawnioną i zobowiązaną do składania rocznego sprawozdania finansowego jest kierownik jednostki, przez którego należy rozumieć członka zarządu lub innego organu zarządzającego, a jeżeli organ jest wieloosobowy - członków tego organu, z wyłączeniem pełnomocników ustanowionych przez jednostkę”. Mimo to księgowy może ponosić odpowiedzialność, obok kierownika jednostki, za czyn polegający na sporządzeniu nieprawdziwego sprawozdania finansowego. Może bowiem, jeśli udowodni mu się działanie w porozumieniu z kierownikiem jednostki, swoim zachowaniem wypełnić znamiona współsprawstwa lub pomocnictwa, gdy udowodni mu się ułatwianie kierownikowi jednostki dokonywania zafałszowań. Podstawa prawna: - ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (ostatnia zmiana: z 2018 r., poz. 650).
Czas na sporządzenie sprawozdania za 2022 r. jest liczony do dnia zamknięcia ksiąg rachunkowych, nie później niż w ciągu 3 miesięcy od dnia kończącego rok obrotowy, a więc maksymalnie do 31 marca 2023 r. dla podmiotów kończących rok obrotowy 31 grudnia 2022 r. Po sporządzeniu, roczne sprawozdanie należy podpisać w terminie nie
Rozdział 9 ustawy o rachunkowości określa odpowiedzialność karną za naruszenie przepisów ustawy. Przyczyną odpowiedzialności karnej jest naruszenie przepisów ustawy w zakresie: prowadzenia ksiąg rachunkowych, sporządzania sprawozdań finansowych, wydania opinii z badania sprawozdania finansowego, innych przepisów prawnych mających wpływ na rachunkowość jednostki. Ustawa o rachunkowości przewiduje możliwość wymierzenia sankcji w postaci grzywny, ograniczenia wolności i pozbawienia wolności. Sankcje w art. 77–79 RachU ustalone zostały ustawą z r. – Przepisy wprowadzające Kodeks karny. I. Uwagi wstępne Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2006/46/WE z r. zobowiązuje państwa członkowskie – w ramach własnego ustawodawstwa – do nałożenia na członków organów administrujących, zarządzających i nadzorczych spółki wspólnego obowiązku zapewnienia, by roczne sprawozdanie finansowe, roczne sprawozdanie z działalności oraz oświadczenie o stosowaniu zasad ładu korporacyjnego były sporządzane i publikowane zgodnie z wymogami Dyrektywy. Tam, gdzie znajduje to zastosowanie, muszą być one również zgodne z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1606/2002. Jednocześnie państwa członkowskie zobowiązane zostały do stosowania własnych przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych dotyczących odpowiedzialności prawnej wobec członków organów administrujących, zarządzających oraz nadzorczych, przynajmniej wobec spółki, w przypadku uchybienia wskazanemu powyżej obowiązkowi. Powyższa regulacja została implementowana do polskiego systemu prawnego w drodze ustawy z r. o zmianie ustawy o rachunkowości ( Nr 63, poz. 393), która w art. 1 ust. 1 pkt 4 wprowadziła do ustawy o rachunkowości art. 4a. Nowy przepis przewiduje, że kierownik jednostki oraz członkowie rady nadzorczej lub innego organu nadzorującego jednostki są zobowiązani do zapewnienia, aby sprawozdanie finansowe oraz sprawozdanie z działalności jednostki spełniały wymagania przewidziane w ustawie o rachunkowości. Uprzednio obowiązujące regulacje ustawy o rachunkowości nie nakładały na radę nadzorczą tego typu obowiązków. Natomiast regulacje ustawy z r. – Kodeks spółek handlowych ( Nr 94, poz. 1037) w odniesieniu do rad nadzorczych spółek z akcyjnych i komandytowo-akcyjnych przewidują zobowiązanie do sprawowania stałego nadzoru nad działalnością spółki (art. 143 § 1, art. 219 § 1 oraz art. 382 § 1 KSH), w tym zobowiązanie do dokonywania oceny sprawozdań finansowych spółek w zakresie ich zgodności z księgami i dokumentami, jak też ze stanem faktycznym, a także składania zgromadzeniu wspólników corocznego pisemnego sprawozdania z wyników tej oceny (art. 219 § 1, art. 382 § 1 oraz art. 126 § 1 pkt 2 w związku z art. 382 § 1 KSH). Zmiana pozycji rady nadzorczej w związku ze sporządzaniem sprawozdania finansowego i sprawozdania z działalności spółek jest istotna. Rada nadzorcza z pozycji podmiotu, który jedynie następczo dokonuje kontroli i oceny sprawozdania finansowego bez wpływu na jego tworzenie, awansowała do pozycji podmiotu, który ma uczestniczyć w procesie sporządzania sprawozdania finansowego oraz sprawozdania zarządu z działalności. Nie można nie zaznaczyć, że powołane regulacje KSH odnoszą się jedynie do spółek z akcyjnych i komandytowo-akcyjnych, podczas gdy przepisy zawarte w ustawie o rachunkowości odnoszą się do wszystkich jednostek wymienionych w art. 2 ust. 1 RachU, w tym także zagranicznych osób prawnych, zagranicznych jednostek nieposiadających osobowości prawnej, prowadzących na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalność osobiście, przez osobę upoważnioną, przy pomocy pracowników – w odniesieniu do działalności prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, bez względu na wielkość przychodów, a więc do podmiotów, których działalność nie jest regulowana przez przepisy KSH, a w których występować może rada nadzorcza. Należy podkreślić, że zgodnie z obecnym brzmieniem ustawy o rachunkowości za członka organu jednostki uważa się „osobę fizyczną, pełniącą funkcję członka zarządu lub innego organu zarządzającego, członka rady nadzorczej lub innego organu nadzorującego, jak również innego organu administrującego jednostki, powołaną do pełnienia tej funkcji zgodnie z postanowieniami umowy spółki, statutu lub innymi obowiązującymi jednostkę przepisami prawa” (art. 3 ust. 1 pkt 5a). Należy więc uznać, że przedstawione zasady odpowiedzialności odnoszą się jedynie do osób, które zostały powołane do pełnienia funkcji w radzie nadzorczej zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa i wewnętrznymi regulacjami jednostki. Opisane zmiany w zakresach obowiązków rady nadzorczej przekładają się w sposób bezpośredni na zakres odpowiedzialności cywilnoprawnej i karnej członków tego organu. Poszerzenie to jest rezultatem zarówno nowych reżimów odpowiedzialności ustanowionych wraz z wprowadzeniem obowiązków, jak i zastosowania do członków rad nadzorczych obowiązujących uprzednio regulacji, które jednak przed wprowadzeniem zmian do ustawy o rachunkowości nie obejmowały członków tego organu. II. Zmiany w zakresie odpowiedzialności cywilnej Opisana zmiana ustawy o rachunkowości wprowadziła również art. 4a ust. 2, zgodnie z którym „kierownik jednostki oraz członkowie rady nadzorczej lub innego organu nadzorującego jednostki odpowiadają solidarnie wobec spółki za szkodę wyrządzoną działaniem lub zaniechaniem stanowiącym naruszenie obowiązku wynikającego z ust. 1”. Zgodnie z powołanym przepisem, członkowie rady nadzorczej odpowiadają wobec spółki za szkodę powstałą po stronie spółki w związku z niewykonaniem bądź błędnym wykonaniem przez nich zobowiązania do zapewnienia, że sprawozdanie finansowe jednostki oraz sprawozdanie z jej działalności sporządzone zostały zgodnie z wymogami ustawy o rachunkowości. Podstawową przesłanką odpowiedzialności członka rady nadzorczej pozostaje naruszenie obowiązku wynikającego z art. 4a RachU, a więc niezapewnienie sporządzenia sprawozdania finansowego i sprawozdania z działalności spółki w zgodzie z przepisami ustawy o rachunkowości. Kolejną przesłanką odpowiedzialności członka rady nadzorczej jest powstanie po stronie spółki szkody. Jeżeli nawet sprawozdanie finansowe lub sprawozdanie z działalności sporządzone zostanie niezgodnie z przepisami ustawy o rachunkowości, a w wyniku tego spółka nie poniesie szkody, odpowiedzialność opisana powyżej nie powstanie Należy uznać, że obowiązek naprawienia szkody wynikający z powołanej regulacji obejmuje obowiązek wyrównania całego uszczerbku, który realnie zaistniał w sferze interesów majątkowych spółki. W ramach obowiązku pokrycia szkody naprawie podlega więc tzw. szkoda rzeczywista (damnum emergens) – cała strata, jaką spółka poniosła na skutek sporządzenia sprawozdania finansowego niezgodnie z przepisami ustawy o rachunkowości. Jak wskazał SN w wyroku z r., II CR 304/57, OSN 1958, Nr 3, poz. 76: „szkodę majątkową stanowi różnica między obecnym stanem majątkowym poszkodowanego a tym stanem, jaki by istniał, gdyby nie nastąpiło zdarzenie wywołujące szkodę”. Obowiązek naprawienia szkody obejmuje także tzw. utracone korzyści (lucrum cessans), a więc korzyści, które osiągnęłaby spółka, gdyby zobowiązania wynikające z art. 4a RachU zostały wypełnione poprawnie. Zgodnie z ugruntowanym poglądem doktryny, rozmiar szkody podlegającej usunięciu należy oceniać według zasady adekwatnego związku przyczynowego. Odpowiedzialność kierownika jednostki, członków rady nadzorczej lub innego organu nadzorującego jednostki ma charakter odpowiedzialności solidarnej. Oznacza to, że spółka, bo to ona uprawniona będzie do dochodzenia roszczeń, może występować z żądaniem w stosunku do każdego z zobowiązanych bądź od wszystkich razem. Jednocześnie zaspokojenie spółki przez jednego z zobowiązanych zwolni od odpowiedzialności pozostałe podmioty. III. Zmiany w zakresie odpowiedzialności karnej Opisana zmiana ustawy o rachunkowości obejmująca wprowadzenie do ustawy art. 4a skutkuje także tym, że zastosowanie do członków rad nadzorczych znajdą przepisy karne zawarte już uprzednio w ustawie o rachunkowości. Nie dotyczyły one jednak wcześniej członków tego organu. W pierwszej kolejności należy wskazać na art. 77 RachU, zgodnie z którym każdy, kto wbrew jej przepisom nie sporządza sprawozdania finansowego, sporządza go niezgodnie z przepisami ustawy lub dopuszcza do zawarcia w tym sprawozdaniu nierzetelnych danych, podlega grzywnie lub karze pozbawienia wolności do lat 2 albo obu tym karom łącznie. Odpowiedzialność dotyczyć będzie sytuacji, gdy sprawozdania w ogóle nie sporządzono, gdy zostało sporządzone w sposób niekompletny lub gdy zostanie sporządzone z przekroczeniem terminów ustawowych. Natomiast niesporządzenie lub sporządzenie sprawozdania z działalności jednostki z naruszeniem przepisów ustawy nie będzie powodować odpowiedzialności w trybie powołanego artykułu. Kolejnym przepisem karnym, przewidującym odpowiedzialność członka rady nadzorczej w świetle nowego brzmienia ustawy o rachunkowości, jest art. 79 RachU, zgodnie z którym osoba, która wbrew przepisom ustawy nie poddaje sprawozdania finansowego badaniu przez biegłego rewidenta, podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności. Jak wskazano, członek rady nadzorczej zobowiązany jest zapewnić, aby sprawozdanie finansowe odpowiadało przepisom ustawy o rachunkowości, co oznacza, że w sytuacji, gdy przepisy ustawy to przewidują, powinien zapewnić, aby zostało ono poddane badaniu przez biegłego rewidenta. Oba wskazane powyżej występki stanowią przestępstwa umyślne, a wymiar kar ustalany jest zgodnie z przepisami Kodeksu karnego. Zgodnie z art. 33 KK grzywnę należy wymierzać w stawkach dziennych, określając liczbę stawek oraz wysokość jednej stawki. Najniższa liczba stawek wynosi 10, zaś najwyższa 360. Ustalając stawkę dzienną, sąd bierze pod uwagę dochody sprawcy, jego warunki osobiste, rodzinne, stosunki majątkowe i możliwości zarobkowe. Stawka dzienna nie może być niższa od 10 zł, ani też przekraczać 2000 zł. W kontekście powyższych rozważań należy wskazać także na kolizję, do jakiej dochodzić może pomiędzy powołanym art. 79 RachU a art. 587 KSH. Zgodnie z powołaną regulacją, kto, przy wykonywaniu obowiązków wymienionych w tytule III i IV KSH, ogłasza dane nieprawdziwe albo przedstawia je organom spółki, władzom państwowym lub osobie powołanej do rewizji, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Jeżeli sprawca działa nieumyślnie, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. Wskazane reżimy odpowiedzialności podlegają krzyżowaniu, co oznacza, że jeden czyn może wypełnić znamiona obu przepisów. W takim przypadku uznać należy, że art. 79 RachU podlegać winien wyłączeniu, ponieważ zastosowanie przepisu art. 587 KSH jest węższe – odnosi się on jedynie do spółek kapitałowych. Art. 77 ustawy o rachunkowości. [Nierzetelne sprawozdania] Kto wbrew przepisom ustawy dopuszcza do: nieprowadzenia ksiąg rachunkowych, prowadzenia ich wbrew przepisom ustawy lub podawania w tych księgach nierzetelnych danych, niesporządzenia sprawozdania finansowego, sporządzenia go niezgodnie z przepisami ustawy lub zawarcia w tym sprawozdaniu nierzetelnych danych – podlega grzywnie lub karze pozbawienia wolności do lat 2, albo obu tym karom łącznie. Zakres podmiotowy jednostek zobowiązanych do prowadzenia ksiąg rachunkowych określa art. 2 RachU. Prawidłowy sposób prowadzenia ksiąg rachunkowych określają art. 9-25 RachU, metody wyceny bilansowej art. 28-44 RachU, a sposób sporządzania prawidłowego sprawozdania finansowego art. 45-54 RachU (dla skonsolidowanych sprawozdań finansowych art. 55-63d). W związku z bardzo szeroką definicję rachunkowości (por. art. 4 ust. 3) odpowiedzialność za rachunkowość jednostki jest znaczna. Osobą odpowiedzialną za rachunkowość jest szeroko rozumiane kierownictwo jednostki (zarząd, rada nadzorcza, komisja rewizyjna lub inny organ nadzorujący – zob. uwagi do art. 4a RachU), które – zgodnie z obowiązującymi jednostkę przepisami prawa, statutem, umową lub na mocy prawa własności – jest uprawnione do zarządzania lub nadzorowania działalności jednostki. Kierownik i organ nadzorujący jednostki ponosi odpowiedzialność karną, mimo powierzenia obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych innej osobie, w tym osobie uprawnionej do prowadzenia ksiąg rachunkowych (art. 4 ust. 5 i art. 11 ust. 3 RachU). Przestępstwo w art. 77 RachU jest występkiem umyślnym. Sankcje karne przewidziane w ustawie to grzywna i kara wolności. Szczegółowy wymiar kary ustala ustawa z r. – Kodeks karny ( Nr 88, poz. 553 ze zm.). Wysokość grzywny określa się w stawkach dziennych od 10 do 360 zł. Wysokość stawki dziennej nie może być niższa niż 10 zł ani wyższa niż 200 zł. Kara pozbawienia wolności wynosi od 1 miesiąca do 2 lat. Art. 78 ustawy o rachunkowości [Nierzetelny biegły] Biegły rewident, który sporządza niezgodną ze stanem faktycznym opinię o sprawozdaniu finansowym i stanowiących podstawę jego sporządzenia księgach rachunkowych jednostki lub sytuacji finansowo-majątkowej tej jednostki, podlega grzywnie lub karze pozbawienia wolności do lat 2 albo obu tym karom łącznie. Jeżeli sprawca czynu określonego w ust. 1 działa nieumyślnie, podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności. Cel i tryb badania sprawozdań finansowych oraz zasady funkcjonowania biegłych rewidentów zostały bliżej opisane w komentarzu do art. 64-67 RachU. Odpowiedzialność biegłego rewidenta może być egzekwowana na wielu płaszczyznach. Poza odpowiedzialnością karną za naruszenie przepisów ustawy o rachunkowości, biegły rewident ponosi odpowiedzialność cywilną za szkody wyrządzone w wyniku swojego działania (egzekwowaną w drodze postępowania cywilnego) oraz może podlegać sankcjom dyscyplinarnym nakładanym na biegłych rewidentów na podstawie art. 31 ustawy z r. o biegłych rewidentach i ich samorządzie. Odpowiedzialność karna biegłego rewidenta została w ustawie o rachunkowości ograniczona do wydanej opinii z badania, sprzecznej ze stanem faktycznym. Czyn karalny zostaje także popełniony, gdy opinia z badania i raport biegłego zostały wydane bez przeprowadzenia badania. Jeżeli biegły rewident dokonał badania, bez zachowania niezależności i bezstronności, to przeprowadzone badanie jest nieważne z mocy prawa (art. 66 RachU). Nieważność opinii z badania na podstawie art. 66 nie prowadzi do odpowiedzialności karnej na podstawie art. 78, jeżeli wydana opinia z badania jest zgodna ze stanem faktycznym. Art. 79 Ustawy o rachunkowości [Inne wykroczenia] Kto wbrew przepisom ustawy: nie poddaje sprawozdania finansowego badaniu przez biegłego rewidenta, nie udziela lub udziela niezgodnych ze stanem faktycznym informacji, wyjaśnień, oświadczeń biegłemu rewidentowi albo nie dopuszcza go do pełnienia obowiązków, nie składa sprawozdania finansowego do ogłoszenia, nie składa sprawozdania finansowego lub sprawozdania z działalności we właściwym rejestrze sądowym, nie udostępnia sprawozdania finansowego i innych dokumentów, o których mowa w art. 68, prowadzi działalność usługową w zakresie prowadzenia ksiąg rachunkowych bez wymaganych uprawnień, prowadzi działalność usługową w zakresie prowadzenia ksiąg rachunkowych lub wykonywania czynności doradztwa podatkowego, do wykonywania których jest uprawniony zgodnie z odrębnymi przepisami – bez spełnienia obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia, o której mowa w art. 76h ust. 1 – podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności. Uwaga: niniejszy artykuł stanowi fragment rozdziału 9 książki dr. Andre Helina „Ustawa o Rachunkowości 2009. Komentarz. Wydanie 4”, 2009 r. Więcej informacji o tej książce podajemy w dziale „Praktyczne książki”.
dochowanie obowiązku sporządzenia polityki rachunkowości. BRAK DOKUMENTACJI Jednak zgodnie z przepisami ustawy o rachunkowości, to kierownik jednostki (czyli w sp. z o.o. jej zarząd) ponosi odpowiedzialność za niedochowanie obowiązków związanych z rachunkowością spółki. Zgodnie z art. 77 uor, kto wbrew przepisom ustawy dopuszcza do
Spo¶ród poni¿szych proszê wybraæ interesuj±cy Pañstwa przepis ustawy o rachunkowo¶ci. art. 77 art. 79
22d ust. 1 ustawy o podatku dochodowym, z wyłączeniem składników, których wartość początkowa, ustalona zgodnie z art. 22g ustawy o podatku dochodowym, nie przekracza 1500 zł, – składnikami majątku, które ze względu na przewidywany okres używania równy rokowi lub krótszy niż rok nie zostały zaliczone do środków trwałych
Każde stowarzyszenie i fundacja działa poprzez swoje organy w sposób przewidziany w ustawach i statucie. Organem obowiązkowym w organizacji pozarządowej jest zarząd. Zarząd NGO, w swoich działaniach na zewnątrz, decyduje o kontaktach z partnerami (mediami, administracją publiczną, dostawcami usług czy sponsorami), pozyskuje pieniądze na działalności a w swoich działaniach wewnętrznych zarządza nimi i odpowiada za pracę organizacji. Drugim, po zarządzie, ważnym organem w organizacji pozarządowej jest organ kontroli wewnętrznej i nadzoru. W stowarzyszeniu jest to komisja rewizyjną, w fundacji (najczęściej) – rada fundacji. Zazwyczaj zajmują się one bieżącą kontrolą działalności zarządu, wnioskują o udzielanie mu (lub nie) absolutorium, działają w razie bezczynności zarządu. Nie w każdej organizacja musi być organ kontroli wewnętrznej. W fundacji jedynym wymaganym organem władzy jest zarząd. Nie ma obowiązku powoływania organu nadzorczo-kontrolnego, ale coraz częściej fundacje stosują takie rozwiązanie. Radę muszą mieć te fundacje, które starają się o status organizacji pożytku publicznego. Pierwszy skład organów fundacji najczęściej wskazuje fundator. Kolejny skład mogą wskazać np. odchodzący członkowie tych organów. Zawsze jednak musi być to zgodnie z zapisami statutu. Rodzaje odpowiedzialności członków zarządów organizacji pozarządowych: Odpowiedzialność statutowa Zarząd jest odpowiedzialny przed organem, który go powołał lub organem nadzoru, za realizację misji organizacji i wypełnianie jej celów statutowych. Dlatego w kompetencjach zarządu często jest sporządzanie planów rocznych, formułowanie długoterminowych strategii działania, następnie zatwierdzanych przez organ nadzoru i składanie sprawozdań z ich realizacji. Głównym zadaniem zarządu jest takie prowadzenie spraw organizacji, żeby w sposób gospodarny, zgodny z jej etyką i misją, dążyła ona do osiągnięcia postawionych celów. W tym przypadku zarząd odpowiedzialność zarządu za wszystkie swoje działania lub zaniechania możemy nazwać „polityczną”. Jeżeli nie sprosta wymaganiom statutu lub oczekiwaniom np. fundatora czy też walnego Zgromadzenia Członków – nie pozyska absolutorium i zostanie odwołany. Odpowiedzialność cywilnoprawna (odszkodowawcza) Prawo cywilne przewiduje odpowiedzialność deliktową, czyli za czyn niedozwolony. Jak wynika z art. 415 Kodeksu cywilnego: Kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia. Oznacza to, iż w tym przypadku odpowiedzialność powstanie w związku z wyrządzeniem szkody, której sprawca ma obowiązek jej naprawienia, zwykle w formie odszkodowania. Należy zaznaczyć, że zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W tych też granicach naprawienie szkody obejmuje: straty, które poszkodowany poniósł, korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono (art. 361 KC). Jeśli więc członek zarządu NGO spowodował swoim zachowaniem (działaniem lub zaniechaniem)poniesienie szkody przez organizację, wówczas ma ona prawo domagać się od niego naprawienia tej szkody. Uchylanie się od tej odpowiedzialności może spowodować wniesienie przez NGO pozwu do sądu. Warto też pamiętać, że za szkodę odpowiedzialny jest nie tylko ten, kto ją bezpośrednio wyrządził, ale również ten, kto nakłonił inną osobę do wyrządzenia szkody albo był jej pomocny. Odpowiedzialny jest także ten, kto świadomie skorzystał z wyrządzonej drugiemu szkody (art. 422 Kodeksu cywilnego). Odpowiedzialność z tytułu zaległości podatkowych Za zaległości podatkowe innych osób prawnych niż spółki kapitałowe lub spółki w organizacji, odpowiadają solidarnie całym swoim majątkiem członkowie organów zarządzających tymi osobami (art. 116a Ordynacji podatkowej). Dotyczy to także członków zarządu NGO. Warto przy tym zaznaczyć, iż odpowiedzialność solidarna oznacza, że wierzyciel (organ podatkowy) może żądać spełnienia świadczenia od każdego z członków organu z osobna lub od wszystkich łącznie. Członkowie zarządu NGO będą więc odpowiadali solidarnie całym swoim majątkiem, jeśli egzekucja z majątku NGO okazała się w całości lub w części bezskuteczna, a członek zarządu: 1) nie wykazał, że: a/ we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub wszczęto postępowanie zapobiegające ogłoszeniu upadłości (postępowanie układowe) albo b/ niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości lub niewszczęcie postępowania zapobiegającego ogłoszeniu upadłości (postępowania układowego) nastąpiło bez jego winy; 2) nie wskazuje mienia NGO, z którego egzekucja umożliwi zaspokojenie jej zaległości podatkowych w znacznej części. Odpowiedzialność członków zarządu obejmuje zaległości podatkowe z tytułu zobowiązań, które powstały w czasie pełnienia przez nich obowiązków członka zarządu. Zasady odpowiedzialności obejmują jednak także byłych członków zarządu. Należy pamiętać też, że poza zobowiązaniami podatkowymi zasady tej odpowiedzialności dotyczą również zobowiązań wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Zgodnie bowiem z art. 31 Ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych do należności z tytułu składek stosuje się art. 116a Ordynacji Podatkowej. Ponadto, zgodnie z art. 32 Ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, do składek na Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz na ubezpieczenie zdrowotne, stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące składek na ubezpieczenie społeczne. Odpowiedzialność karna i karno-skarbowa Najbardziej bezpośrednio dotyczącym członków zarządu przepisem jest art. 296 Kodeksu karnego: osoba, która będąc obowiązana na podstawie przepisu ustawy, decyzji właściwego organu lub umowy do zajmowania się sprawami majątkowymi lub działalnością gospodarczą osoby prawnej, przez nadużycie udzielonych mu uprawnień lub niedopełnienie ciążącego na nim obowiązku, wyrządza jej znaczną szkodę majątkową, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat. Jeżeli sprawca wspomnianego przestępstwa działa w celu osiągnięcia korzyści majątkowej – podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do 8 lat. Jeżeli sprawca działa w celu osiągnięcia korzyści majątkowej i wyrządza szkodę majątkową w wielkich rozmiarach – podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10. Jeżeli sprawca, który wyrządza znaczną szkodę majątkową lub szkodę majątkową w wielkich rozmiarach działa nieumyślnie – podlega karze pozbawienia wolności do 3 lat. Członek zarządu fundacji może również ponosić odpowiedzialność karno-skarbową. Zgodnie z art. 9 par. 3 Kodeksu karnego skarbowego, za przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe odpowiada jako sprawca, także ten, kto na podstawie przepisu prawa, decyzji właściwego organu, umowy lub faktycznego wykonywania – zajmuje się sprawami gospodarczymi, w szczególności finansowymi osoby prawnej. Powierzenie obowiązków w zakresie rozliczeń podatkowych osobom trzecim nie znosi odpowiedzialności podatnika w sferze prawa karnego skarbowego. Członek zarządu może jednak w takiej sytuacji nie ponosić odpowiedzialności w przypadku braku możliwości przypisania winy. Odpowiedzialność z ustawy o rachunkowości Ustawa o rachunkowości przewiduje odpowiedzialność karną z tytułu nierzetelnego prowadzenia ksiąg rachunkowych i nieprawidłowego sporządzenia sprawozdania finansowego. Odpowiedzialność taką może ponosić kierownik jednostki, w tym zwłaszcza zarząd. Zgodnie z art. 77 Ustawy o rachunkowości – karze grzywny lub karze pozbawienia wolności do lat 2, albo obu tym karom łącznie może podlegać ten, kto dopuszcza do nieprowadzenia ksiąg rachunkowych, niedbałego ich prowadzenia, niesporządzenia sprawozdania finansowego czy przedstawienia w nim nierzetelnych danych. Odpowiedzialność z art. 77 ustawy o rachunkowości jest odpowiedzialnością na zasadzie winy. Należy jednak pamiętać, że zgodnie z art. 4 ust. 5 Ustawy o rachunkowości kierownik jednostki a wiec również zarząd ponosi odpowiedzialność za wykonywanie obowiązków w zakresie rachunkowości określonych ustawą, w tym z tytułu nadzoru, również w przypadku, gdy określone obowiązki w zakresie rachunkowości zostaną powierzone innej osobie za jej zgodą. Oznacza to, że powierzenie prowadzenia ksiąg rachunkowych podmiotowi zewnętrznemu (np. biuru rachunkowemu) nie wyłącza automatycznie odpowiedzialności członka zarządu za nieprowadzenie ksiąg rachunkowych i niesporządzanie sprawozdań finansowych.
. bmf7duo2wt.pages.dev/387bmf7duo2wt.pages.dev/995bmf7duo2wt.pages.dev/304bmf7duo2wt.pages.dev/820bmf7duo2wt.pages.dev/514bmf7duo2wt.pages.dev/832bmf7duo2wt.pages.dev/763bmf7duo2wt.pages.dev/869bmf7duo2wt.pages.dev/535bmf7duo2wt.pages.dev/291bmf7duo2wt.pages.dev/423bmf7duo2wt.pages.dev/210bmf7duo2wt.pages.dev/814bmf7duo2wt.pages.dev/29bmf7duo2wt.pages.dev/447
art 77 ustawy o rachunkowości