Z punktu widzenia genologii Legenda o św. Aleksym jest zatem bliska panegirykowi, dla którego, podobnie jak w przypadku pieśni epickiej, stosowny był styl podniosły oraz odpowiedni typ bohatera ( persona gravis ).

Wiener Slavistisches Jahrbuch Vol. 50 (2004), pp. 171-194 (24 pages) Published By: Harrassowitz Verlag

1.„Legenda o św. Aleksym” jako typowy utwór epoce średniowiecza, przesiąkniętej kultem Boga, wiary i religii, niezwykle ważne miejsce zajmowały postacie świętych, których postawa i losy służyły niejednokrotnie jako parenetyczny wzorzec. Zaczęły powstawać utwory opisujące żywoty świętych; ich wzniosłe czyny, męczeństwo i poświecenia zostawały uwiecznione, aby przetrwać do następnych epok. Takie utwory nazywamy cechami powinien charakteryzować się typowy żywot świętego? Rozważymy to na podstawie średniowiecznej „Legendy o świętym Aleksym”, dotyczącej losów męczennika i ascety. Utwór ten powstał prawdopodobnie ok. połowy XV wieku w formie pisanej, zaś w formie ustnej pochodzi z V-VI wieku z terenów elementem treści, który powinien znajdować się w hagiografii, jest prolog, czyli wypowiedź autora, który podaje przyczyny i motywy kierujące nim podczas pisania utworu, a także prosi Boga o pomoc, a czytelników o wyrozumiałość w razie popełnienia błędów lub okazania niedostatecznego talentu, pozwalającego na godne opisanie żywota tak wspaniałej postaci. Dalej następuje opis narodzin świętego i jego cudownego dzieciństwa oraz młodości- okresów, kiedy pojawiają się pierwsze objawy wspaniałości. Aleksy był jedynym męskim potomkiem bogatego książęcego rodu rzymskiego, już za młodu przewyższał w cnotach swoich rodziców i elementem jest opis małżeństwa świętego, często związanego ze ślubem czystości. Aleksy, zgodnie z wolą swoich rodziców, pojął za żonę królewnę Famijanę, jednak przysiągł Bogu dochowanie czystości, więc w noc poślubną, za zgodą współmałżonki, opuścił rodzinny dom, wymykając się potajemnie przez okno. Mamy tu do czynienia z kolejną charakterystyczną częścią żywota- wątkiem ucieczki z dalszych

Spis treści Życiorys i biografia św. Aleksego Patron Fakty z życia Kult Życiorys i biografia św. Aleksego Św. Aleksy nazywany również Człowiekiem Bożym przyszedł na świat ok. 360 r., zmarł w 411 r. Jest świętym kościoła katolickiego i prawosławnego. Patron Św. Aleksy jest patronem ubogich i żebraków. Modlą się do niego pielgrzymi i rybacy. Jest orędownikiem osób chcących wyzbyć się dumy oraz wyniosłości, a także zagrożonych trzęsieniem ziemi, suszą, złą pogodą, epidemią, plagą. Fakty z życia Przyszedł na świat w Rzymie w dobrze sytuowanej rodzinie patrycjuszy. Jego ojciec Eufemiusz pełnił funkcję senatora, matka nosiła imię Agleida (Agle). Rodzice Aleksego byli dobrymi i hojnymi ludźmi, chętnie wspierali biednych. Legenda o św. Aleksym mówi, że w jego domu zawsze były trzy stoły, które czekały na sieroty i wdowy, podróżnych oraz ubogich. Sam Aleksy miał być długo wyczekiwanym dzieckiem. Aleksy ożenił się z kobietą wskazaną mu przez rodziców. Zaraz po ślubie (przed nocą poślubną), nie uprzedziwszy o tym nikogo, uciekł z domu. Udał się w podróż morską do Ziemi Świętej. Następnie rozpoczął podróż do Edessy. Tam wiódł ubogie życie, żebrał, był ascetą, żywił się jedynie jałmużną. Mimo że sam niewiele miał, zawsze dzielił się z innymi. Zaczął też regularnie przyjmować Eucharystię. Żył tak przez 17 lat. Po tym czasie zdecydował się udać w podróż do Tarsusu. Statek, którym płynął dobijał również do portu w jego rodzinnej miejscowości. Aleksy pod wpływem impulsu zdecydował się na zmianę planów i wysiadł w porcie. Udał się pod dom rodzinny, by żebrać pod jego progiem. Przez kolejnych 17 lat mieszkał w niewielkiej celi pod schodami domu. Cały czas trwał w modlitwie, często odwiedzał rzymskie kościoły. Zmarł w 411 r. Przed śmiercią napisał list, w którym wyznał swoją historię. Zgodnie z legendą, kiedy odnaleziono ciało Aleksego, w ręce ściskał ów list. Z zaciśniętych dłoni mogła go wyciągnąć tylko jego żona. Owa legenda mówi również o tym, że w chwili jego śmierci w Rzymie rozdzwoniły się dzwony kościelne. Został pochowany w świątyni św. Bonifacego. Jego ciało wydzielało przyjemny zapach. Kult Kiedy w 1216 r. otwarto trumnę z jego ciałem, okazało się, że nie zaczęło się ono rozkładać. Jego kult był szczególnie silny w średniowieczu w Europie i Północnej Afryce. W XV w powstała Legenda o św. Aleksym. Kilka wieków wcześniej powstał syryjski tekst o jego żywocie. W Rzymie w XVII w wzniesiono bazylikę jego imienia. Jego wspomnienie przypada 17 lipca w kościele katolickim oraz 30 marca w kościele prawosławnym według kalendarza gregoriańskiego. Święty jest przedstawiany jako mężczyzna o długich włosach ubrany w ciemnozieloną sutannę (tradycja wschodnia). Znany jest również wizerunek świętego w ubraniu pustelnika (tradycja zachodnia). Przedstawia się go w czasie żebrania pod domem rodzinnym. Jego atrybutami są księgę, kij pielgrzyma, schody i zwój. Jest patronem kilku zakonów: braci aleksjanów, sióstr aleksjanek, Kongregacji Sióstr Najświętszego Serca Jezusa i Maryi. Podobne biografie i życiorysy Źródła Zdjęcie pochodzi z portalu Zdjęcie zostało wykorzystane na podstawie domeny publicznej. Źródło: Autor: nieznany.

Do dobrego życia ma go nakłonić nie tylko pozytywny przykład świętych czy rycerza doskonałego, ale też negatywny obraz człowieka lękającego się śmierci, tragikomicznego w tym lęki. Alegoria śmierci w tekstach średniowiecznych legenda o św. aleksym pieśń o rolandzie rozmowa mistrza polikarpa ze śmiercią. « Rozmowa Mistrza

legenda o św aleksym tekst